Janusz Lewandowski

dr Janusz Lewandowski  (ur. 13 czerwca 1951 w Lublinie) –  polski ekonomista i polityk, od 2010 komisarz europejski ds. programowania finansowego i budżetu w KE. Poseł na Sejm I, III i IV kadencji, były minister przekształceń własnościowych, od 2004 do 2010 deputowany do Parlamentu Europejskiego.

Uzyskał tytuł zawodowy magistra (w 1974) oraz następnie stopień naukowy doktora (w 1984) na Uniwersytecie Gdańskim. Był nauczycielem akademickim na UG w latach 1974–1983. Później pracował w Polskich Liniach Oceanicznych, był wykładowcą na amerykańskim Uniwersytecie Harvarda, zakładał Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową w Gdańsku, pełni funkcję przewodniczącego rady fundatorów tego instytutu.

Jest autorem książki o sławnych liberałach, a także artykułów i felietonów do gazet i czasopism, takich jak „Rzeczpospolita”, „Gazeta Wyborcza”, „Parkiet”, „Polityka”, „Wprost” i „Newsweek Polska”. Jako pierwszy w 1993 zdobył nagrodę „Giganta” przyznawaną przez poznański oddział Gazety Wyborczej, w 1993 otrzymał Nagrodę Kisiela.

W latach 1980–1989 był doradcą ekonomicznym „Solidarności”, a w 1988 współzałożycielem Kongresu Liberalno-Demokratycznego ze środowiska tzw. gdańskich liberałów. Pełnił funkcję ministra przekształceń własnościowych w rządach Jana Krzysztofa Bieleckiego (1990–1991) i Hanny Suchockiej (1992–1993). Doprowadził do uruchomienia giełdy i opracowania Programu Powszechnej Prywatyzacji. Zasiadał również w Sejmie I kadencji.

Po porażce wyborczej KLD w 1993, pracował w latach 1994–1997 jako ekspert m.in. za granicą. Po połączeniu się jego dotychczasowego ugrupowania z Unią Demokratyczną w jedną partię, został członkiem Unii Wolności. Z listy UW wszedł do Sejmu III kadencji w 1997. W 2001 przeszedł do Platformy Obywatelskiej, uzyskując mandat posła IV kadencji w okręgu gdańskim. Zasiadł we władzach krajowych PO.

W 1997 prokurator skierował przeciw niemu do sądu akt oskarżenia, zarzucając, że jako minister przekształceń własnościowych miał działać na szkodę interesu publicznego i prywatnego, przekraczając uprawnienia i nie dopełniając obowiązków przy prywatyzacji na początku lat 90. dwóch krakowskich spółek Skarbu Państwa. W marcu 2005 sąd I instancji uniewinnił go od popełnienia tych zarzutów. W styczniu 2006 wyrok ten został uchylony, a sprawę skierowano do ponownego rozpoznania. Ostatecznie w marcu 2009 Sąd Okręgowy w Krakowie prawomocnie uniewinnił Janusza Lewandowskiego.

W okresie od kwietnia 2003 do kwietnia 2004 był obserwatorem przy Parlamencie Europejskim. W wyborach europejskich z 13 czerwca 2004 został wybrany z listy Platformy Obywatelskiej w okręgu gdańskim. Uzyskał 79 879 głosów (20,17%, co stanowiło najlepszy wynik w regionie). Był przez 2,5 roku przewodniczącym komisji budżetowej Parlamentu Europejskiego, następnie objął funkcję jej wiceprzewodniczącego. W wyborach europejskich w 2009 skutecznie ubiegał się o reelekcję, ponownie wygrywając w swoim okręgu.

W 2009 został nominowany przez rząd na polskiego komisarza europejskiego ds. programowania finansowego i budżetu w II Komisji José Barroso. 11 stycznia 2010 w Parlamencie Europejskim odbyło się jego przesłuchanie jako kandydata do KE. 9 lutego 2010 Parlament Europejski zatwierdził skład Komisji Europejskiej, w konsekwencji Janusz Lewandowski utracił mandat europosła.[2012]