Cywilizacyjny dystans polskiej wsi
Rozmowa przeprowadzona dla Witryny Wiejskiej z min. Michałem Bonim na temat raportu Polska 2030 i cywilizacyjnym dystansie jaki musi odrobić polska wieś. 2009 r. [22min]
Michał Boni jest szefem Zespołu Doradców Strategicznych premiera Donalda Tuska. Zespół przygotował m.in. „Raport Polska 2030”. Dokument zarysowuje wizję możliwych ścieżek rozwoju Polski w kolejnych 20-tu latach.
Nawiązując do zakończonego już procesu transformacji w Polsce oraz pokazując możliwości dalszej modernizacji, opracowanie to wskazuje na dylematy jakie wspólnie musimy rozstrzygnąć w najbliższym czasie. Mowa szczególnie o zmianach w obszarze polityki gospodarczej, społecznej, infrastrukturalnej, bezpieczeństwa energetycznego oraz sprawnego zarządzania państwem.
Rozwój Polski po 1989 roku
Czynniki napędzające dotychczasowy rozwój Polski po 1989 roku, wynikające z dwóch projektów cywilizacyjnych – zakończonego już procesu transformacji i wejścia do Unii Europejskiej – w dłuższym horyzoncie nie wystarczą, by Polska skutecznie konkurowała na globalnym rynku. Jeśli przy rosnącej konkurencyjności w gospodarce światowej Polska chce uniknąć zagrożenia dryfem rozwojowym, to należy w nowy sposób zdefiniować determinanty i instrumenty polityki rozwoju. Trzeba to uczynić teraz, bo już dzisiaj zaczyna się przyszłość, mimo że obraz świata przesłaniają nam obecnie doświadczenia kryzysu. Oznacza to, że właśnie teraz Polsce potrzebny jest nowy projekt cywilizacyjny.
Transformacja była zakrojonym na wielką skalę projektem cywilizacyjnym, przebudowującym podstawy funkcjonowania państwa i gospodarki w kierunku demokracji i gospodarki rynkowej. Przy wszystkich ograniczeniach i ubocznych kosztach Polacy są beneficjentami tych zmian w stopniu większym niż wiele innych krajów, czego wyrazem jest m.in. rozkwit przedsiębiorczości, lecz także wyzwolenie energii społecznej w innych obszarach, m.in. wielki boom edukacyjny. Nominalna wartość PKB powiększyła się w tym czasie 10-krotnie, a zagraniczna siła nabywcza polskich wynagrodzeń wzrosła 16-krotnie.
Członkostwo w UE
Członkostwo w UE wzmocniło instytucjonalnie procesy zmian, pokazało nowe możliwości wynikające ze swobody przepływu towarów, kapitału i zasobów ludzkich. Korzyścią jest również stworzenie warunków do polityki rozwoju opartej na funduszach europejskich, co po raz pierwszy od 1989 r. pozwoliło na większą skalę inwestycji publicznych – od możliwych około 3% PKB pod koniec XX w. do możliwych prawie 5% na przełomie 2009 r. i 2010 r. Sprzężenie efektu transformacji i wejścia do UE dało podstawy stabilności. Jej źródłem jest także modernizacja, co widać wyraźnie w strukturze tworzenia polskiego PKB, gdzie rosnące coraz bardziej znaczenie mają usługi rynkowe i unowocześniający się przemysł, a coraz większym wyzwaniem staje się przeobrażanie potencjału rozwojowego obszarów wiejskich – bo zmienia się rola rolnictwa.
***
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
