Jakie są współczesne Polki?
Wykład profesor Dominiki Maison, Kawiarnia Naukowa Festiwalu Nauki, 20 czerwca 2016 r. [1h08min]
Posłuchaj wykładu w formie podcastu:
Jakie są współczesne Polki – opowiadała w Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki prof. Dominika Maison, psycholożka, współautorka (wraz z Katarzyną Pawlikowską) książki „Polki. Spełnione profesjonalistki, rodzinne panie domu czy obywatelki świata”, opisującej wyniki badań przeprowadzonych na reprezentatywnej grupie sześciuset polskich kobiet.
Dominika Maison podkreśliła, że żyjące w Polsce kobiety są różne, w związku z czym nie można stworzyć jednego ogólnego obrazu, który łączyłby cechy ich wszystkich. Dlatego autorki badania na podstawie odpowiedzi udzielonych przez respondentki podzieliły je na siedem grup. Kryterium podziału były deklarowane przez nie zachowania, potrzeby i wartości. Co warte podkreślenia, w każdej z wyodrębnionych grup znalazły się kobiety posiadające różny wiek, pochodzenie i poziom wykształcenia.
10 proc. badanych zostało sklasyfikowanych jako „spełnione profesjonalistki”. To kobiety optymistycznie nastawione do życia, pewne siebie, których istotnym elementem tożsamości jest wykonywana praca. Maison podkreśliła, że nie jest istotna w tym przypadku wysokość ich zarobków, ale poczucie spełnienia zawodowego. Wskazała tutaj na przykład respondentki, która była zatrudniona jako opiekunka w domu pomocy społecznej.
Inny typ Polek wyodrębnionych w badaniu to „obywatelki świata”. Jak zaznaczyła Maison, należy do nich najwięcej młodych kobiet, dwudziestolatek, dopiero wkraczających w życie. Znają języki obce i podróżują po świecie. Nie boją się eksperymentów w jedzeniu, wyglądzie i relacjach z partnerami. W przyszłości zasilą prawdopodobnie grupę „spełnionych profesjonalistek”.
17 proc. respondentek autorki badania określiły jako „zachłanne konsumpcjonistki”. To kobiety przywiązane do materialnej strony życia, oceniające wartość swoją i innych poprzez pryzmat posiadanego majątku. Charakterystyczna jest – jak mówiła Maison – ich odpowiedź na pytanie „kogo podziwiasz?”. Wskazywały one na osoby, które na wiele stać. Różniło je to od „spełnionych profesjonalistek”, wybierających fachowców w swojej dziedzinie. „Zachłanna konsumpcjonistka” pełniłaby często najczęściej rolę „reprezentacyjnej żony”.
Według autorek badania 13 proc. kobiet zalicza się do grupy „rodzinne panie domu”. To kobiety, które czują spełnienie w życiu rodzinnym. Przekładają rodzinę ponad karierę zawodową. Często rezygnują z proponowanych im awansów w pracy, jeśli odbiłyby się one one na czasie spędzonym z rodziną.
Największa grupa kobiet – 24 proc. – została opisana przez autorki badania jako „niespełnione siłaczki”. To respondentki, które wyniosły z domu tradycyjne wartości: troskę o męża, dzieci, dom. Jednocześnie posiadają pragnienie samorealizacji. Niemożność zaspokojenia tej potrzeby powoduje, że żyją w konflikcie z samym sobą. Rodzi to ich frustrację i przekonanie o „utraconej w życiu szansie”.
13 proc. kobiet została określona jako „rozczarowane życiem”. Są przekonane o swojej gorszej sytuacji, choć nie wyróżnia ich ona na tle pozostałych kobiet. 10 proc. respondentek zostało umieszczonych w grupie „osamotnione konserwatystki”. To zwolenniczki zachowania tradycyjnej hierarchii w relacjach mężczyzna – kobieta – dziecko. Są przeciwniczkami wszelkich nowinek obyczajowych. Co charakterystyczne – jako podkreśliła Maison – że ich relacje z bliskimi mają często charakter „toksyczny”.
Jak opisane wyżej grupy kobiet odpowiadały na pytania o styl życia, wyznawane wartości, deklarowane potrzeby, swój stosunek do rodziny, pracy, partnerstwa i wiele innych można dowiedzieć się z załączonego filmu z wykładu. Zapraszamy do oglądania.
***
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
