Strój regionalny, czy strój z regionu?
Wystąpienie Alicji Woźniak z Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi na konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”, Ciekoty, 25 października 2013 r. [39min]
Posłuchaj wykładu w formie podcastu:
Tradycyjny, regionalny strój ludowy był przede wszystkim użyteczny, praktycznie stosowany. Był integralnym elementem życia wsi, zakładanym w chwilach szczególnych, świątecznych. W każdym regionie Polski wyglądał inaczej co wynikało z tradycji, dostępności materiałów, zamożności, odległości od miast czy …warunków klimatycznych. Czym dzisiaj są dla nas stroje ludowe – stanowią przeszłość czy też są tworem cepelii? Jaki strój dziś jest nam potrzebny?
Alicja Woźniak namawiała, by przy odtwarzaniu strojów ludowych szukać wzornictwa typowego dla danego regionu. Stosownym materiałem dysponują muzea etnograficzne w całym kraju. Sugerowała przy tym, by wybierając strój dla danej miejscowości, skonsultować się ze specjalistami w tej dziedzinie. Łatwo bowiem o kiczowate zestawienie z sobą elementów typowych dla, na przykład Podhala, Ziemi Krakowskiej, czy choćby Ziemi Łowickiej.
***
Alicja Woźniak jest etnografem, kustoszem Muzeum Archeologicznego Etnograficznego w Łodzi. Od wielu lat zajmuje się tkaniną i strojem ludowym. Prowadzi badania terenowe nad regionalnym strojem i jego tradycjami lokalnymi w budowaniu tożsamości, zachowaniu dziedzictwa kulturowego i wpływu tradycji na współczesną estetykę ubierania się. Jest autorką wielu publikacji, scenariuszy wystaw, projektów, filmów, dokumentacji fotograficznej, prezentujących polskie stroje ludowe. Najważniejsze książki to: „Tkackie obrazy” (wspólnie z E. Królikowską), „Rekonstrukcja łęczyckich chust kamelowych” (wspólnie z A. Dłużewską), „Barwy regionu. Rzecz o strojach ludowych na terenie województwa łódzkiego”, „Wyróżnieni strojem. Huculszczyzna – tradycja i współczesność” oraz publikacje „ Estetyka współczesnego ubioru na wsi na podstawie badań w Klonowej”, „ Ubiór we wsi Jasień – tradycja i współczesność”, „ Pasiak pasiakowi nierówny. Tradycyjny strój i tkanina ludowa”.
***
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
***
Wykład wygłoszony został w ramach konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”. Spotkanie odbyło się w dniach 25-26 października 2013 r. w Ciekotach (woj. świętokrzyskie). Zorganizowane zostało przez Fundację Wspomagania Wsi i Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu we współpracy z Centrum Edukacyjnym Szklany Dom w Ciekotach.
Celem konferencji była refleksja nad rolą i znaczeniem dziedzictwa wsi dla społeczności lokalnych, a także nad możliwościami jego spożytkowania dla rozwoju tychże społeczności.
Zapraszamy także do zapoznania się z publikacją wydaną w 2011 roku przez Fundację Wspomagania Wsi. Książka „Rzecz o dziedzictwie na wsi. Rady, przykłady, informacje” opowiada głównie o tym, jak mądrze posługiwać się dziedzictwem dla dobra nas, współczesnych, i jak dzięki temu zachować je dla naszych dzieci i wnuków.
Książka w formie e-book lub w pdf. dostępna jest tutaj: www.fundacjawspomaganiawsi.pl
