W poszukiwaniu tożsamości: węgierska architektura 1900–2000

Dániel Kovács omawia prądy obecne w architekturze węgierskiej na przestrzeni ubiegłego wieku. Kładzie nacisk na poszukiwanie przez architektów narodowej w tożsamości w zmiennej sytuacji politycznej. Opisywany przez siebie proces ilustruje wieloma przykładami konkretnych budynków oraz pawilonami reprezentującymi Węgry na wystawach światowych.

Znawca węgierskiej architektury rozpoczyna swoją opowieść od czasów monarchii austro-węgierskiej i postaci Ödöna Lechnera, który narodowych korzeni upatrywał w krajach orientu. Opozycję dla Lechnera stanowili młodzi architekci zgrupowani w ruchu Fiatalok. Ci z kolei źródel inspiracji poszukiwali m.in. w Transylwani, skąd pochodził lider grupy Károly Kós. Rozpad Austro-Węgier i późniejsze rządy admirała Miklósa Horthy’ego upowszechniły styl neobarokowy, który przybrał charakter państwowy. Opozycję wobec niego tworzyło środowisko modernistów i tacy twórcy jak Farkas Molnár. Czasy komunistyczne to okres industrializacji i niekiedy budowy miast na nowo, czego przykładem był Sztálinváros (obecnie Dunaújváros). Rządy Jánosa Kádára to czas poszukiwania nowych źródeł inspiracji, jak też czerpanie ze starych doświadczeń. Ta dowolność trwa po dziś dzień.

Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:

***

Cykl wykładów, organizowany przez Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum oraz Węgierski Instytut Kultury w Warszawie, obejmuje szeroki wachlarz tematyczny – poruszone zostaną zagadnienia historyczne, polityczne i kulturowe w kontekście wzajemnych stosunków Polaków i Węgrów. Do wygłoszenia prelekcji zaproszeni zostali polscy oraz węgierscy profesorowie, naukowcy, ludzie kultury i publicyści. Pojawią się m.in. takie tematy jak: Polacy w rewolucji węgierskiej 1848–1849, traktat w Trianon, uchodźcy polscy na Węgrzech podczas II wojny światowej, Poznań – Budapeszt 1956, historia i codzienność „gulaszowego” komunizmu. Przedstawione zostaną dylematy i priorytety polityki Węgier w Europie – od czasów najdawniejszych po współczesne. Przedstawione zostaną osobliwości budownictwa na Węgrzech – od secesji do architektury organicznej. Nie zabraknie rozmów o literaturze pięknej – dawnej i współczesnej. Pojawią się wykłady z zakresu kinematografii węgierskiej i jej związków z Polską, a także spotkania muzyczne: od mało znanego w Polsce węgierskiego folkloru do popularnej muzyki rockowej. Planowane jest także zorganizowanie warsztatów kulinarnych, podczas których uczestnicy będą mogli poznać specyfikę węgierskiej kuchni oraz skosztować przyrządzonych potraw.

Zamek Królewski w Warszawie jest miejscem szczególnym, stanowiącym centrum wydarzeń krajowych i międzynarodowych, niejednokrotnie działającym na rzecz rozwoju dialogu i przyjaznych stosunków z krajami europejskimi. Projekt Polacy i Węgrzy. Historia – polityka – kultura jest już piątym organizowanym przez Zamek cyklem wykładowym. W latach 2009-2014 zrealizowane zostały debaty polsko-litewskie, polsko-niemieckie, polsko-rosyjskie i polsko-ukraińskie. Dotychczasowe spotkania cieszyły się ogromnym zainteresowaniem publiczności, w tym nie tylko ekspertów, ale również przedstawicieli instytucji państwowych oraz osobistości życia publicznego.

Udział w wykładach jest bezpłatny i otwarty dla wszystkich, jednak wymaga wcześniejszej rejestracji mailowej lub telefonicznej, a liczba miejsc jest ograniczona. Spotkania odbywać się będą raz lub dwa razy w miesiącu – do 19 maja 2016 r. (łącznie około 20 prelekcji).  Więcej na https://www.zamek-krolewski.pl/edukacja/wyklady/polacy-i-wegrzy.-historia-polityka-kultura

***

Nagranie jest własnością Wszechnica.org.pl oraz Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum. W sprawie jego dalszego wykorzystania prosimy o kontakt.