Bitwa czterech armii, czyli jak ruszyliśmy na odsiecz królestwu roślin

Posłuchaj wykładu w formie podcastu:

Od miliardów lat cztery ziemskie potęgi: litosfera, atmosfera, hydrosfera i biosfera pozostają w nieustającej bitwie o kontrolę nad pozostałymi. Światowym geosystemem wstrząsają uderzenia planetoid, kolizje kontynentów i wybuchy wulkanów, powstają i giną gatunki roślin i zwierząt, oceany zmieniają konfigurację, a atmosfera swój skład, przechodząc od dominacji dwutlenku węgla, poprzez etap metanowy do atmosfery tlenowej. Opowiemy zmienne losy tej bitwy, której niezależnym arbitrem jest rosnące w siłę Słońce, a jej przypadkowym uczestnikiem został człowiek, odwracając los królestwa roślin, nieuchronnie zmierzającego do zbiorowego samobójstwa.

Prof. dr hab. Marek Lewandowski – zajmuje się historią ziemskiego pola magnetycznego, utrwaloną w skałach skorupy ziemskiej, a także historią całego geosystemu, starając się zrozumieć mechanizmy przyrodnicze, które wpływały na historię naturalnego środowiska planety. Naturalne namagnesowanie skał pozwala zrekonstruować wędrówkę kontynentów, odtworzyć historię ich kolizji, poznać historię oceanów zarówno dzisiejszych, jak i tych dawnych, dziś już nie istniejących. Zmieniające się układy mórz i oceanów nie pozostawały bez związku z historią globalnego klimatu, ale również z rozwojem życia na Ziemi. Rozwój biosfery wpływał z kolei na ziemską atmosferę, która w ciągu kilku miliardów lat ewoluowała od bogatej w dwutlenek węgla do dzisiejszej atmosfery tlenowej. Erozja pasm górskich, powstających wskutek zderzeń kontynentów, a także fotosynteza coraz bujniejszego świata roślin, odbierały CO2 z atmosfery, a produkty tych procesów (węglany, węglowodory) składane były w geologicznym depozycie. Zmiany w składzie atmosfery zmieniały temperaturę na powierzchni planety, która oscylowała pomiędzy globalnymi upałami a globalnymi zlodowaceniami. Historia tych zmian, a także uwikłanego w nią człowieka, będzie zilustrowana przystępnymi obrazami i przejrzystymi wykresami.

Webinarium jest organizowane w ramach projektu Instytutu Geofizyki PAN, GEOGADKA – Geofizyka dla każdego, który otrzymał finansowanie ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu Społeczna odpowiedzialność nauki na lata 2021-2023.