Czy wszyscy będziemy mówić jednym językiem?

Wykład dr Nicole Dołowy-Rybińskiej, Kawiarnia Naukowa Festiwalu Nauki, 20 lutego 2017 [0h46min]

Na świecie istnieje około 6-7 tys. języków. 96 proc. z nich posługuje się jedynie 4 proc. ludzkości. Dlaczego jedne języki giną, inne trwają oraz jakie działania są podejmowane, żeby zapobiec ich „wymieraniu” mówiła kulturoznawczyni i socjolingwistka dr Nicole Dołowy-Rybińska podczas wykładu w Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki.

Podczas pierwszej części wystąpienia słuchacze mogli się dowiedzieć, że już sama definicja „języka” jest trudna do sprecyzowania. O ile językoznawcy za pomocą swojego aparatu naukowego łatwo potrafią odróżnić język od dialektu, to dla kulturoznawcy – jak mówiła prelegentka – sprawa jest bardziej skomplikowana. Według dr Nicole Dołowy-Rybińskiej za „językiem” stoi siła, która wymusza jego uznanie. Kulturoznawczyni podała jako przykład m.in. języki w państwach b. Jugosławii – bardzo podobne, a jednak traktowane jako odrębne. Podczas tej części wystąpienia prelegentka mówiła, dlaczego i w jaki sposób powstałe w XIX w. państwa narodowe oraz kultura masowa i procesy globalizacyjne doprowadziły do „wymarcia” wielu lokalnych języków. Wspomniała również o przyczynach, dla których od połowy XX w. zaczęto różnorodność językową uważać za wartość wymagającą ochrony.

Drugą część swojego wykładu kulturoznawczyni poświęciła opisaniu działań na rzecz ochrony i kultywowania lokalnych języków. Opowiadała m.in. o działalności Towarzystwa Języka Walijskiego, którego aktywiści w l. 60 XX w. niszczyli anglojęzycznego tablice, domagając się zastąpienia ich dwujęzycznymi napisami. Zapoczątkowana przez niewielką grupę inicjatywa szybko przerodziła się w masowy ruch, który doprowadził do uznania języka walijskiego za oficjalny. Choć akcje obywatelskiego nieposłuszeństwa są wciąż stosowane np. w Bretanii, to obecnie „aktywiści językowi” skupiają się najczęściej na działaniach edukacyjnych. Szkoła uznawana jest za miejsce, gdzie dzieci mogą nauczyć się języka, którym często nie posługują się już nawet w domu. Największym problemem jest jednak przekonanie ludzi, że posługiwanie się zapominanym językiem jest atrakcyjne. Aktywiści zachęcają do tego możliwością udziału w „elitarnych” spektaklach czy festiwalach muzycznych.

Zapraszamy do obejrzenia nagrania wykładu

***

Licencja Creative Commons
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.

Podobne wykłady Kultura

Komentarze

Partnerzy

Lista zapisanych wykładów jest aktualnie pusta.