Geocentryzm a Einstein

Jan Kwapisz opowiada o ewolucji poglądów na temat miejsca Ziemi we wszechświecie. Do czasu rewolucji kopernikańskiej dominującą teorią był geocentryzm, mimo że opierał się na błędnych założeniach Arystotelesa. Dopiero odrzucenie jego autorytetu przez polskiego astronoma spowodowało, że został zastąpiony przez heliocentryzm. Teorię heliocentryczną ugruntowały prace i odkrycia Keplera, Newtona, Galileusza i Foucaulta. Wykład odbył się dzięki współpracy z Kołem Naukowym Filozofii Nauki UW.

Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:

Jan Kwapisz wyjaśnia w nagraniu wykładu, dlaczego geocentryzm, mimo błędnych założeń, przez dwa tysiące lat był  teorią tłumaczącą budowę wszechświata. Pogląd, że to Ziemia jest centrum kosmosu, jest niemalże tak samo stary, jak heliocentryzm. Dlaczego zatem teoria geocentryczna miała tak długi żywot? Prelegent tłumaczy, że stało się tak ze względu na autorytet Arystotelesa. Grecki filozof był również twórcą systemu biologicznego i fizycznego. Uczeni tacy jak Ptolomeusz, którzy próbowali zrozumieć prawa rządzące ruchem ciał niebieskich, bazowali na tym modelu. Nie do końca uniknął tego również Kopernik, który odrzucił autorytet Arystotelesa i jako pierwszy stworzył system, gdzie „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”.

• Sprawdź też: Układ słoneczny z bliska, czyli próbniki międzyplanetarne wczoraj i dziś

Heliocentryzm ostatecznie zastąpił geocentryzm

Dzięki pracom oraz odkryciom Keplera, Newtona, Galileusza i Foucaulta geocentryzm ostatecznie ustąpił miejsca systemowi heliocentrycznemu. Heliocentryzm ma jednak zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do naszego układu słonecznego. We wszechświecie wszystko porusza się względem siebie. Gdyby miał on bowiem środek, to w myśl ogólnej teorii względności Einsteina możliwy byłby powrót do przeszłości.

• Zobacz również: Geometryczne piękno wszechświata. Wykład prof. Michała Hellera

Prelegent w podsumowaniu wykładu zwraca uwagę, rewolucja kopernikańska pokazała, że w nauce ostatecznie zwyciężają nie autorytety, lecz sprawdzone teorie i fakty. Wskazuje również, że i dziś istnieją uczeni, którzy mają odwagę iść na przekór ugruntowanym teoriom. Obecnie wyzwaniem w fizyce jest połączenie mechaniki kwantowej z teorią względności Einsteina. Fizycy tacy jak Czech Petr Horava czy Polacy Andrzej Dragan i Artur Ekert proponują w tym względzie modyfikacje założeń stworzonych przez genialnego Niemca.

• Posłuchaj również: Nierozwiązane problemy współczesnej fizyki. Debata Festiwalu nauki

Więcej , w tym odpowiedzi na pytania do prelegenta, w nagraniu wykładu.

PW

Organizator wykładu:

***

Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.