Homo frajer, wykład o kulturze neoliberalnej i człowieku w konsumenckich kajdanach

Wykład dr. Michała Rauszera, Kawiarnia Naukowa 1a, Wawerskie Centrum Kultury, 11 stycznia 2018 [0h49min]

Posłuchaj wykładu w formie podcastu:

Wydaje się, że podejmowane przez nas decyzje mają racjonalne podstawy. Tymczasem w dużej mierze kształtują je narzucone nam z zewnątrz wyobrażenia. Jak nie dać się zmanipulować i nie zostać tytułowym „homo frajerem” mówił w Kawiarni Naukowej 1a antropolog, kulturoznawca i autor książki o takim samym tytule dr Michał Rauszer.

Prelegent podczas swojego wykładu udowadniał, odwołując się do psychoanalizy freudowskiej i lacanowskiej, że podejmowane przez jednostki decyzje nie są tak indywidualne, jak mogłoby się z pozoru wydawać. Język służący nam do wyrażenia się, podobnie jak kultura w jakiej żyjemy, mają bowiem charakter z natury kolektywny.

Rauszer omawiał koncepcję „homo sacer”stworzoną przez włoskiego filozofa Gorgio Agambena. Opisuje ona społeczeństwa, które budują swoją tożsamość w opozycji do zdefiniowanego przez siebie wroga. Po unicestwieniu go, ich tożsamość również zostałaby utracona. Slavoj Žižek odniósł tę koncepcję do współczesnego konsumeryzmu, tworząc pojęcie „homo sucker” (pol. homo frajer). Opisuje ono stan – tłumaczył Rauszer – gdzie w imię wolności rezygnujemy z uzależniających używek, ograniczając jednocześnie swoją wolność wyboru.

Gość Kawiarni tłumaczył również pojęcia „interpasywności” oraz „cynicznego dystansu”. Pierwsze zostało zdefiniowane przez austriackiego filozofa Roberta Pfallera. Jest przeciwieństwem postawy zaangażowanej. Oddaje stan, gdy liczmy, że ktoś zrobi coś za nas. Zjawisko „cynicznego dystansu” zostało opisane przez wspomnianego już  Žižka. Tłumacząc obrazowo, zachodzi wówczas, gdy np. słuchamy disco polo, usprawiedliwiając to chęcią wyśmiewania tego typu muzyki.

Jeśli nie chcemy być tytułowym „homo frajerem”, musimy być świadomi, kto i co kształtuje nasze wyobrażenia o świecie – podsumował swoje wystąpienie Rauszer.

PW

Organizator wykładu:

Kawiarnia Naukowa 1a, logo

***

Licencja Creative Commons
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.

Podobne wykłady Historia

Komentarze

Partnerzy

Lista zapisanych wykładów jest aktualnie pusta.