Ludowa historia Polski
- 27 marca 2023
- Kategoria: Festiwal Nauki w Warszawie, Historia, Społeczeństwo
- 1460
- Wykładowcy: Adam Leszczyński, Kacper Pobłocki, Dariusz Stola
Debata zorganizowana w ramach XXV Festiwalu Nauki w Warszawie [24 września 2021 r.]
Posłuchaj wykładu w formie podcastu:
W ostatnim czasie ukazało się kilka książek o „ludowej historii Polski”, które szybko przyciągnęły uwagę wielu czytelników i stały się przedmiotem dużej liczby omówień w mediach. W naszej debacie będziemy pytać o to, czym jest ludowa historii Polski: co ją wyróżnia na tle innych nurtów historiografii i co nowego wnosi do naszej wiedzy o przeszłości? Czy jest kontr-historią, pisaną przeciwko dotychczasowej historiografii, czy też jej uzupełnieniem? Czy przedstawia dzieje ludu w Polsce (i kto do tego ludu należał), czy też dzieje Polski pisane z perspektywy warstw ludowych? Spytamy także, jakie są jej mocne i słabe strony, oraz dlaczego tak szybko zyskała popularność.
W debacie wzięli udział:
– dr hab. Dobrochna Kałwa (WH UW);
– dr hab. prof. SWPS Adam Leszczyński (autor książki Ludowa historia Polski, ISP PAN, SWPS);
– dr hab. Kacper Pobłocki (autor książki Chamstwo, EUROREG UW);
– dr hab. prof. IH PAN Tomasz Wiślicz (IH PAN).
Prowadzenie:
– dr hab. prof. UW Paweł Rodak (IKP UW);
– prof. Dariusz Stola (ISP PAN).
dr hab. Dobrochna Kałwa – historyczka, adiunkt na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Naukowo zajmuje się kulturową historią kobiet, metodologią badań historycznych oraz historią mówioną. Członkini Komisji Historii Kobiet Komitetu Nauk Historycznych PAN i Rady International Federation for Researchers in Women’s History. Autorka i współautorka m.in. książek: Kobieta aktywna w Polsce międzywojennej. Dylematy środowisk kobiecych (2001); Historia zwyczajnych kobiet i zwyczajnych mężczyzn. Dzieje społeczne w perspektywie gender (2007); Migration als Ressource: Zur Pendelmigration polnischer Frauen in Privathaushalte der Bundesrepublik (2009); From mentalities to anthropological history. Theory and methods (2012). Obecnie przygotowuje książkę poświęconą ludowej historii kobiet.
dr hab. Adam Leszczyński – historyk, socjolog, profesor Uniwersytetu SWPS w Warszawie. Dziennikarz OKO.press. Autor m.in. książek: Skok w nowoczesność. Polityka wzrostu w krajach peryferyjnych 1943-1980 (2013); No dno po prostu jest Polska. Dlaczego Polacy nie lubią swojego kraju i innych Polaków (2017); Ludowa historia Polski (2020).
dr hab. Kacper Pobłocki – antropolog społeczny, wykładowca w Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW, kierownik studiów miejskich na UW; zajmuje się antropologią historyczną i ekonomiczną oraz studiami miejskimi. Autor m.in. książek: Kapitalizm. Historia krótkiego trwania (2017) (nagroda Economicus dla najlepszej polskiej książki ekonomicznej roku); Chamstwo (2021) – książka o przemocy na wsi folwarczno-pańszczyźnianej.
dr hab. Tomasz Wiślicz – historyk, profesor Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, członek Komitetu Nauk Historycznych PAN. Zainteresowania badawcze: historia społeczna i kulturowa czasów nowożytnych, teoria historii. Autor m.in. książek: Zelman Wolfowicz i jego rządy w starostwie drohobyckim w połowie XVIII w. (2020); Upodobanie: Małżeństwo i związki niieformalne na wsi polskiej XVII-XVIII wieku. Wyobrażenia społeczne i jednostkowe doświadczenia (2012); Zarobić na duszne zbawienie. Religijność chłopów małopolskich od połowy XVI do końca XVIII wieku (2001).
dr hab. Paweł Rodak – historyk literatury i kultury polskiej, profesor w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się historią nowoczesnej literatury i kultury polskiej oraz antropologią słowa w kulturze (przede wszystkim praktykami pisma i druku). Autor książek: Wizje kultury pokolenia wojennego (2000), Pismo, książka, lektura. Rozmowy: Le Goff, Chartier, Hébrard, Fabre, Lejeune (2009), Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza w XX wieku (Żeromski, Nałkowska, Dąbrowska, Gombrowicz, Herling-Grudziński) (2011).
prof. Dariusz Stola – historyk w Instytucie Studiów Politycznych PAN, autor kilku książek i ponad 150 artykułów o społecznej i politycznej historii Polski w XX wieku, w tym Kraj bez wyjścia? Migracje z Polski 1949-1989
Wykład zorganizowany w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie
Playlista: Festiwal Nauki w Warszawie
- Awaria elektrowni jądrowej w Fukushimie
- Finanse świata
- Czego boimy się bardziej: ciemności czy promieniowania?
- Wszystko, co chcielibyscie wiedziec o Hollywood
- Maria Skłodowska-Curie: znaczenie naukowe jej badań
- Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o prezydencie USA
- Czy polska agresja w życiu publicznym jest czymś wyjątkowym?
- Dwie Polski, a może więcej?
- Otwarcie XVI Festiwalu Nauki w Warszawie
- Alergia wczoraj i dziś
- W poszukiwaniu nowej Ziemi
- Polska-Rosja-Świat
- Krótka historia naukowa globalnego ocieplenia
- Komórki macierzyste: między lekiem a nadzieją
- Janusz Korczak. Wychowanie jako "rzeźbienie dusz"
- Jak schudnąć nie tracąc zdrowia?
- Disruptive technologies – technologie, które zmieniają świat
- Czarnobyl po ćwierćwieczu
- Wielkie wpadki nauki
- Kręgosłup - jego mechanika i funkcja
- Kiedy najlepiej zacząć oszczędzać na emeryturę?
- Rejbaki, kartacze, parepace czyli o słownictwie kulinarnym w gwarach Mazowsza i Podlasia
- Zlodowacenia i ich ślady na Ziemi
- Po co Polakom Polska?
- Rozpoczęcie XVII Festiwalu Nauki w Warszawie
- Gaz w łupkach – szanse i obawy
- Fanfiki, fanvidy i fansuby - co może fan w sieci?
- Dlaczego warto znać strukturę DNA?
- Nadzieja z probówki, czyli o zapłodnieniu in vitro
- Geometrie nieeuklidesowe
- Co się dzieje, gdy grawitacja przestaje działać?
- Izaak Newton i prawo powszechnego ciążenia
- Jaskinie, wulkany i inne skalne osobliwości Dolnego Śląska
- Globalne ocieplenie, topniejące lody Arktyki i długa zima w Polsce. Czy jest związek?
- Ze skórką czy bez, czyli co wyrzucamy obierając owoce.
- Bić się czy nie bić? Powstanie styczniowe i nie tylko
- Modyfikacje molekularne w biologii i medycynie
- Trzęsienia ziemi i tsunami
- Sekrety „Władcy Pierścieni", czyli o pożytkach z opowiadania bajek i wymyślania języków
- Czy rośliny się stresują?
- Jan Czochralski - przywracanie pamięci i dokonań naukowych
- Kapitał społeczny – czy konieczny czynnik budowania lepszej Polski?
- European dream vs. American dream - czy marzenie europejskie zastępuje amerykańskie?
- Czy świat realny jest poznawalny?
- Jak znaleźć ekstremum funkcji?
- Margaret Thatcher (1925-2013) - portret polityka. Prof. Piotr Jachowicz
- Zielona energia. Czy bez niej możliwy jest dalszy rozwój naszej cywilizacji?
- Bagno wciąga
- Ale ja się głupio zakochałem! Dr Wojciech Kulesza
- Wszechświat - prosty czy złożony? Debata S.Bajtlik, M.Demiański, K.Meissner
- Mity w żywieniu człowieka. Dr hab. Małgorzata Drywień
- I wojna światowa - zapomniana wojna Polaków
- Żywienie człowieka dawniej i dziś
- Prawda i mity na temat kosmetyków. Wykład Katarzyny Pytkowskiej
- Stereotypy związane z konsumpcją żywności i zdrowiem. Wykład Marzeny Jeżewskiej-Zychowicz
- Znikający Polak. Debata inaugurująca XIX Festiwal Nauki w Warszawie
- Świat komórek macierzystych
- Po co komu matematyka?
- Mord rytualny - długie życie legendy
- Mięso z probówki - jak zrobić hamburgera w laboratorium?
- Być przyzwoitym w XXI wieku. Sesja poświęcona prof. W. Bartoszewskiemu
- Czy pamięć jest w głowach czy pomiędzy ludźmi?
- Alan Turing, czyli o myślących komputerach
- Skąd się bierze prognoza pogody? Modelowanie numeryczne prognoz
- Umysł przeciwko materii. Jak kryptolodzy zmieniali losy świata
- 100-lecie teorii względności - teoria, astrofizyka, praktyka
- Fale grawitacyjne - największe odkrycie XX wieku?
- Październik 1956 - najważniejszy przełom w historii PRL
- Spór o początki państwa polskiego
- Meandry redystrybucji - czym się kierować tworząc system ulg i świadczeń
- Czy jesteśmy właścicielami naszych ciał?
- Mars - badania, plany, nadzieje
- Historia świata według roślin
- Ile kultury w gospodarce, ile gospodarki w kulturze?
- Jak powstaje nowotwór?
- Choroba Alzheimera, problem pacjenta i rodziny
- Śladami dinozaurów od Tatr do Bałtyku
- Komety - wyprawa do granic Układu Słonecznego
- Geometryczne piękno wszechświata
- Migracja - asymiliacje i odrzucenia, swoi i obcy
- Wskaźniki, Głupcze!
- Prawda, kłamstwo, fake news
- O nietypowych kształtach i niesfornych liczbach
- Uwaga kleszcze!
- Puszcza Białowieska - ostatni taki las
- W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej skazuję robota J[...]S[...] na karę śmierci
- Czy robot zabierze ci pracę?
- Problemy aerodynamiczne szybkiego transportu – HyperloopPoland
- Przemoc szkolna jako zjawisko grupowe
- Istota świadomości
- Prawda historyczna: Jak unikać fałszu
- Zwierzęta, które zmieniły bieg historii
- Edycja genów - rewolucja w biologii
- Czy neuronauka zdetronizuje psychologię?
- Polska, ale czyja? / Debata o II Rzeczpospolitej
- Czy istnieją granice wolności badań?
- (Nie)pokoje 1918-1923. Trudne narodziny nowego świata
- Jakie wiatry wieją z czarnych dziur?
- Globalne ocieplenie - różne perspektywy
- Więcej niż samolubny gen – gen w dialogu ze środowiskiem
- Największe afery sportowe podczas olimpiad, mundiali i turniejów
- Skąd wiemy, że istnieją ogólne prawa przyrody?
- Antybiotyki - historia odkrycia, mechanizm działania, wpływ na organizm człowieka
- Mózg prawdziwy i sztuczny
- Bitcoin i inni. Kryptografia a kryptowaluty
- Badania na zwierzętach jako motor nauki
- Chiny innowacyjne – mocarstwo wiedzy
- Automatyzacja, robotyzacja, sztuczna inteligencja: obawy i obietnice
- Ratowanie ginących języków: od teorii do praktyki
- Instrukcja nadużycia. Historia kobiet służących w XIX-wiecznych domach
- Nauka w walce z przestępczością
- Bieda w państwie miliardera: o ubóstwie w USA
- Początek zmian – Okrągły Stół w oczach uczestników
- Człowiek i dieta, czyli zwyczaje żywieniowe okiem biologia ewolucyjnego
- Kto tu rządził? Kto tu rządzi? Kształtowanie się trójpodziału władzy po II wojnie światowej
- Metamateriały
- Miejsca pamięci współczesnej Chorwacji i Serbii
- Trucizny w "Grze o tron"
- Jak działa czarna dziura?
- Czego mogą się o nas dowiedzieć firmy technologiczne?
- Czego jeszcze nie wiemy o neutrinach?
- Ludowa historia Polski
- Irlandii zawiłe drogi do niepodległości
- Podziały polityczne Polaków w XX wieku
- Czy nauka może przekroczyć samą siebie?
- Proces starzenia i możliwość jego odwrócenia
- Czy rata mojego kredytu nie jest za wysoka?
- Stare chwyty, nowe metody - jak wykorzystać sztuczną inteligencję
- Polecimy na marsa?
- Jaka będzie następna pandemia, czyli co nadejdzie po COVID-19?
- Orzeszkowa, złote runo i hejterzy. Sprawa „Argonautów” (1898-1899)
- Prus jako fotograf, Prus na fotografii
- Wierna adaptacja? Różnice między filmem "Rok 1863" i powieścią "Wierna rzeka" Stefana Żeromskiego
- Największa znana liczba?
- Grafy przejścia
- Media społecznie (nie)odpowiedzialne? Debata o współczesnych środkach przekazu
- Rosyjski neofaszyzm XXI wieku – genologia i symptomy choroby
- Populizm – czym jest i skąd się bierze? - debata Festiwalu Nauki
- Podkop pod przekop. Dzieje idei kanału przez Mierzeję Wiślaną
- Żywność 4.0 – co będą jeść nasze wnuki
- Robotyka medyczna – rozwiązania dla przyszłości
- O uwarunkowaniach orientacji seksualnej i tożsamości płciowej - debata Festiwalu Nauki w Warszawie
- W krainie Snake'a
- Zagadka niebytu
- Jakiej energii potrzebujemy? - debata XXVI Festiwalu Nauki
- Zarządzanie ryzykiem klimatycznym oraz edukacja klimatyczna
- Nierozwiązane problemy współczesnej fizyki
- Wojna 1920 roku nieoczywistości niespójności niekonsekwencje - debata Festiwalu Nauki
- Romantyzm, młodość, rewolucja: co łączy Mickiewicza i hippiesów?
- Stoicyzm wczoraj i dziś. Dlaczego filozofia starożytnych stoików tak bardzo przydaje się nam w XXI wieku?
- Spotkanie Noblowskie Festiwalu Nauki w Warszawie 2021 r.
- Polityka historyczna – czym jest i jaka powinna być
- Między feminizmem a uniwersalizmem. Status i uzasadnienia postulatów równościowych
- Czy żyjemy coraz dłużej?
- Intencjonalność. O czym myślę i co zamierzam
- Ukraina, Rosja, Polska - historia, teraźniejszość, przyszłość
- Przemysł 4.0 - nowe wyzwania w świecie zmian - debata Festiwalu Nauki
- Dlaczego lew jest groźny?
- Hipoteza Keplera: układanie pomarańczy i dowody wspierane komputerowo
- Tyrania większości: Jak budżet partycypacyjny w Polsce dyskryminuje mniejszość
- Wycieczka po geometriach nieeuklidesowych
- Zajrzeć w czwarty wymiar
- Kiedy granie w gry komputerowe staje się problemem? Granica między przyjemnością a uzależnieniem
- Ruszamy w świat, czyli o tym jak wyznaczyć najlepszą trasę podróży
- Błądzenie losowe: powroty i spotkania
- Twierdzenie Banacha i mapy
- Spacer wśród wysokich drzew
- Bo w tym cały jest ambaras, kiedy dwoje zmienia naraz
- Wspólnie czy obok siebie Żydzi na ziemiach polskich i w Polsce w pierwszej połowie XX w - debata Festiwalu Nauki
- O popularyzacji nauki, kawiarniach naukowych i festiwalach nauki
Playlista: 1989 rok
- Co się naprawdę wydarzyło w 1989 roku?
- Co się stało w 1989 roku? Pęknięta pamięć o transformacji
- "W poszukiwaniu wartości podstawowych...". Prawa człowieka w myśli i działalności Tadeusza Mazowieckiego 1989-2013
- Komunizm jako system państwowy (na przykładzie Polski)
- Ludowa historia Polski
- (O)cena polskiej transformacji
- Polska „Solidarności”
- Polska i Europa w 1989 r. Przełomowe wydarzenia i pamięć o nich
- Polska pod rządami Stalina 1945- 1955
- Kuchnia Okrągłego Stołu
- Rok 1989 w obiektywie
- O Jacku Kuroniu w 80. rocznicę Jego urodzin
- O Koalicji Razem89 i o 25-leciu przemian w Polsce
- Okrągły Stół, czyli polski Rubikon
- Czy Polska Rzeczpospolita Ludowa była państwem totalitarnym czy autorytarnym
- Nierówności społeczne po 1989 roku
- Gdzie się zaczyna proces prowadzący do Okrągłego Stołu?
- Sesja dwudziestolecia w rocznicę powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego - wystąpienie Krzysztofa Kozłowskiego
- Sesja dwudziestolecia w rocznicę powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego - wystąpienie Krzysztofa Skubiszewskiego
- Sesja dwudziestolecia. Panel I - Co zastaliśmy i jaką Polskę zostawiliśmy
- Sesja dwudziestolecia. Panel II - Pierwszy rząd z perspektywy następnych
- Sesja dwudziestolecia. Panel III - Następne dwadzieścia lat - Panel Młodych
- Czy doświadczenie Okrągłego Stołu może się przydać dziś na Ukrainie?
- Polityka zagraniczna pierwszych rządów III Rzeczypospolitej
- Jak korzystamy z wolności? - 25 lat przemian w Polsce
- Bardziej bezpieczni? 15 lat członkostwa w NATO
- Jaka Polska w jakiej Unii? – 10 lat po wielkim rozszerzeniu
- Uczciwość ponad pokrętną dyplomacją. Bośniacka misja Tadeusza Mazowieckiego
- Wolny Kościół, w wolnym państwie. Wykład o. Tomasza Dostatniego OP