Mechanizm wykluczania społecznego na przykładzie epidemii i innych ekstremalnych zdarzeń, cz. 2.
Wykład red. Adama Szostkiewicza, Uniwersytet Trzeciego Wieku Collegium Civitas, 29 maja 2020 [0h55min]
Red. Adam Szostkiewicz podczas drugiej części wykładu zarejestrowanego w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku Collegium Civitas w nieco zmienionej formie przedstawia tematykę zaprezentowaną podczas pierwszej prelekcji. Prowadzący analizuje reakcje społeczne, jakie wyzwoliła pandemia koronawirusa. Red. Szostkiewicz omawia je w odniesieniu do historycznych przypadków zarazy i innych ekstremalnych zdarzeń. Wskazuje również wyzwania, przed jakimi stanęły rządy i społeczeństwa w obliczu rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2.
Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:
Red. Adam Szostkiewicz w nagraniu zauważa, że oprócz spontanicznej chęci niesienia pomocy oraz wsparcia służb medycznych pandemia koronawirusa wyzwoliła też wiele zachowań negatywnych. Do takich należało przede wszystkim ostracyzowanie pracowników ochrony zdrowia, którzy mieli kontakt z chorymi. W kolejnej części wystąpienia prowadzący wskazuje, że podobne reakcje miały miejsce również w przeszłości. Zwraca uwagę, że w obliczu ekstremalnych zdarzeń takich jak epidemia, częstym zachowaniem jest chęć wskazania przez społeczeństwo winnego nieszczęścia. Przypomina, że podczas zarazy dżumy w XIV wieku za takich uważano opiekujących się chorymi mnichów. Drugą grupą, którą dotknęły wówczas społeczne szykany, byli Żydzi. Ci ostatni niejednokrotnie padali ofiarami przemocy nawet w miastach, do których epidemia nie dotarła. Red. Szostkiewicz wyjaśnia, że irracjonalnym strachem były też motywowane procesy czarownic. Prelegent zauważa, że z negatywnymi reakcjami społecznymi wynikającymi z lęku mamy również do czynieni w XXI wieku. Tutaj wymienia niedawne przejawy agresji przeciwko fali uchodźców z Afryki i Bliskiego Wschodu.
Pandemia koronawirusa – wyzwania dla rządów i społeczeństw
Na zakończenie wystąpienia Red. Szostkiewicz opisuje wyzwania i zagrożenia, przed jakimi postawiła rządy i społeczeństwa pandemia koronawirusa. Wskazuje, że media nie zawsze wywiązują się odpowiedzialnie z roli strony relacjonującej wydarzenia. Zjawisko nierzetelnego oraz mającego na celu podgrzanie emocji przedstawiania faktów określa mianem „infodemii”. Zwraca też uwagę, że niektóre rządy same posuwają się do produkowania „fake newsów” w celach propagandowych. Jako przykład podaje wzajemne obrzucanie się oskarżeniami o wywołanie epidemii przez Chiny i USA, co w obu przypadkach pozbawione jest potwierdzonych przesłanek. Prowadzący zwraca uwagę, że na fałszywe przekazy najbardziej narażone są osoby z warstw uboższych, z niskim kapitałem społecznym. Te grupy są jednocześnie najbardziej narażone na zakażenie, więc poziom lęku mogącego generować negatywne zachowania jest wśród nich najwyższy. Red. Szostkiewicz podkreśla też, że łatwość z jaką społeczeństwa wyraziły zgodę na ograniczenie praw obywatelskich w trakcie pandemii, otwiera furtkę dla wprowadzenia systemów autorytarnych.
Więcej a nagraniu wykładu.
Zobacz też: Krucjaty bakterii – wielkie epidemie dawniej i dziś
PW
Organizator wykładu:
***
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.