Na pograniczu wschodu i zachodu. Dyplomacja Republiki Raguzy w XV-XVII w.
Wykład Mariki Smurawy w ramach konferencji „Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?”, zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.]
Posłuchaj wykładu w formie podcastu:
Marika Smurawa – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Organizatorzy pochylili się nad tematyką pogranicza, terenów przygranicznych, występujących tam zjawisk oraz procesów w ujęciu historycznym. Temat pograniczy został ujęty interdyscyplinarnie, choć z naciskiem na badania społeczno-polityczne, gospodarcze lub kulturowe.
Republika Raguzy (obecny Dubrownik) była małym, ale niezwykle sprytnym państwem-miastem na Adriatyku, które w XV-XVII wieku balansowało na delikatnym pograniczu wpływów zachodniej Republiki Weneckiej i wschodniego Imperium Osmańskiego. Dzięki zręcznej dyplomacji oraz handlowym umiejętnościom, Ragusa wypracowała wyjątkową pozycję jako neutralny i niezależny gracz w burzliwym regionie.
Kluczowe cechy dyplomacji Raguzy to:
– Neutralność i pragmatyzm – Republika unikała konfliktów zbrojnych, starając się utrzymać dobre stosunki zarówno z Wenecją, jak i z Osmanami.
– Podwójna lojalność – Ragusa była lennikiem Imperium Osmańskiego, płacąc trybut, co zapewniało jej ochronę, ale jednocześnie rozwijała kontakty z chrześcijańską Europą, zachowując tożsamość katolicką.
– Handel jako narzędzie dyplomacji – Kupcy raguzańscy byli pożądanymi pośrednikami między Wschodem a Zachodem, co wzmacniało polityczną niezależność miasta.
– Elastyczność wobec sąsiadów – Republika zdolna była zawierać układy handlowe z Wenecją, mimo rywalizacji, a jednocześnie współpracować z Osmanami, korzystając z ich szlaków handlowych i ochrony.
Republika Raguzy to doskonały przykład małego państwa, które dzięki dyplomatycznej finezji i adaptacyjności potrafiło przetrwać i rozwijać się w cieniu dwóch potężnych mocarstw.
Patronem wydarzenia było Muzeum Historii Polski.
Organizatorem konferencji było Studenckie Koło Naukowe Historyków UW – najstarsze koło na Uniwersytecie Warszawskim. Rok założenia 1916.