Nowomowa a język poprawności politycznej

Nowomowa a język poprawności politycznej – Debata zorganizowana przez Centrum im. prof. Bronisława Geremka i Ośrodek Kultury Francuskiej, BUW, 8 listopada 2011 [2h20min]

W debacie udział wzięli: prof. Michał Głowiński (Instytut Badań Literackich PAN), prof. Joanna Nowicka (Wydział Antropologii Kulturowej Europy i Frankofonii Wschodnio-Europejskiej, Uniwersytet Cergy-Pontoise (Francja)) i prof. Dominique Wolton (Instytut Nauk Komunikacji przy CNRS (Francja)). Moderatorem dyskusji była dr Agnieszka Graff (Ośrodek Studiów Amerykańskich UW).

– Poprawność polityczną uważam za zjawisko pozytywne, choć prawdą jest, że niekiedy bywa sprowadzana do absurdu i wówczas staje się śmieszna. Nie jest to nowy fenomen, jest ona bowiem odpowiednikiem starej zasady decorum – mówił prof. Michał Głowiński podczas spotkania o językach debaty publicznej, która odbyła się 8 listopada 2011 r. w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie.

Debaty publiczne są nośnikiem nie tylko treści, ale i określonego języka, który definiuje prezentowane zjawiska. Czy język poprawności politycznej jest, jak sądzi część krytycznie nastawionych publicystów i intelektualistów nową odsłoną orwellowskiej nowomowy, czy też sposobem okazywania szacunku rozmówcy, a więc raczej, czymś co niegdyś można było zamknąć w określeniu „dobre wychowanie”?

Jakie obszary debaty publicznej stają się najczęstszym polem walki i zawłaszczania języka oraz o tym jak język tworzy przekaz dyskutowali Michał Głowiński, Dominique Wolton i Joanna Nowicka. Spotkanie poprowadziła Agnieszka Graff.

Artykuł Aleksandry Szyłło w Gazecie Wyborczej dotyczący debaty

Prowadzenie:

dr Agnieszka Graff – kulturoznawczyni, adiunkt w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW, doktor literatury angielskiej, absolwentka Oksfordu i Szkoły Nauk Społecznych przy IFiS PAN. Autorka trzech książek poświęconych płci i seksualności w polskim dyskursie publicznym: „Świat bez kobiet” (2001); „Rykoszetem” (2008) i „Magma” (2011). Regularnie publikuje w Gazecie Wyborczej. Członkini zespołu Krytyki Politycznej.

Paneliści:

prof. Michał Głowiński – teoretyk literatury i znawca najnowszych dziejów literatury polskiej, Profesor Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Autor licznych prac poświęconych językowi w czasach PRL, szczególnie zjawisku „nowomowy”, a także autor lektur polonistycznych, prozy wspomnieniowej oraz esejów. Do jego prac należą m.in. Marcowe gadanie. Komentarze do słów. 1966–1971; Peereliada. Komentarze do słów 1976–1981. Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, członek Polskiej Akademii Umiejętności oraz członek Collegium Invisibile.

prof. Joanna Nowicka – profesor komunikacji i informacji na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Cergy-Pontoise. W grupie badawczej CRTF kieruje działem Antropologii Kulturowej Europy i Frankofonii Wschodnio-Europejskiej. Jest członkiem redakcji pisma Hermès i współpracuje od początku jego istnienia z Instytutem Nauk Komunikacji przy CNRS. Publikacje prof. Joanny Nowickiej dotyczą relacji Wschód/Zachód, wyobraźni zbiorowej Europejczyków, tożsamości pogranicza i współegzystencji kultur. Niektóre z nich są przetłumaczone na język hiszpański, rumuński, polski i angielski.

prof. Dominique Wolton – socjolog, dyrektor Instytutu Nauk Komunikacji przy CNRS (Centre national de la recherche scientifique). Specjalizuje się w komunikacji politycznej, bada konsekwencje polityczne i kulturowe globalizacji informacji i komunikacjiinternetowej. Założyciel i redaktor naczelny pisma naukowego Hermès. Kieruje także kolekcją CNRS Communication założoną w 1998 roku. Członek Rady Nadzorczej France Télévisions, Agencji Uniwersyteckiej ds. Frankofonii, Akademii Technologicznej i Akademii Nauk w Terytoriach Zamorskich. Prezes Rady Etyki Reklamy. Autor około trzydziestu prac. Wiele z nich przetłumaczonych zostało na około 19 języków.

Zobacz również:

www.geremek.pl – strona Centrum im. prof. Bronisława Geremka

www.okf.uw.edu.pl/ – strona Ośrodka Kultury Francuskiej UW

[2012]

Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.