Oceany ery dinozaurów życie i przystosowania morskich gigantów mezozoiku
Wykład dr Daniela Tyborowskiego w ramach Dnia Odkrywców Kampusu Ochota [22 marca 2025 r.]
Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:
Podczas gdy dinozaury panowały na lądach, mezozoiczne oceany tętniły życiem równie imponującym i różnorodnym. Wykład „Oceany ery dinozaurów” przeniesie słuchaczy w świat morskich gigantów ery mezozoicznej – od praprzodków plezjozaurów w triasie, przez majestatyczne ichtiozaury jury o rybich kształtach ciała, aż po mozazaury, które w późnej kredzie stały się niekwestionowanymi superdrapieżnikami oceanów. Opowiemy o tym, jak różnorodne przystosowania pozwoliły tym zwierzętom przetrwać w zmieniających się środowiskach mezozoicznych mórz – od gwałtownych zmian klimatycznych i wahań poziomu mórz po ewolucję drapieżnictwa. Dowiemy się, jak ewolucja ciał w kształcie torpedy u ichtiozaurów czy wyjątkowy układ szczęk mozazaurów umożliwiały skuteczne polowanie w głębinach. Wykład przedstawi również, jak odkrycia paleontologiczne – od skamieniałości po analizy chemiczne – pomagają rekonstruować życie tych fascynujących zwierząt. Zapraszamy do wspólnej podróży w czasie, która ukaże piękno i złożoność prehistorycznych ekosystemów oraz rolę, jaką odegrały w nich morskie kręgowce.
Mezozoik, czyli era dinozaurów (około 252 do 66 milionów lat temu), to czas, gdy oceany przechodziły ogromne zmiany, a życie w nich kwitło. Na początku superkontynent Pangea był otoczony przez Panthalassę (Paleo-Pacyfik). Z czasem Pangea rozpadała się, tworząc nowe oceany, takie jak Atlantyk, Indyjski i Ocean Tetydy, a także rozległe płytkie morza. Oceany mezozoiku tętniły życiem, od mikroskopijnych organizmów po gigantyczne drapieżniki. Wśród bezkręgowców królami byli amonity i belemnity – głowonogi, które często osiągały imponujące rozmiary i są dziś kluczowymi skamieniałościami do datowania skał. Obok nich rozwijały się liczne gatunki małży, ramienionogów, gąbek i ślimaków. Ryby również ewoluowały, ale to morskie gady były prawdziwymi władcami oceanów. Ważne jest, by pamiętać, że nie były to dinozaury, które zasiedlały lądy.
dr Daniel Tyborowski – jest paleobiologiem, geologiem, ewolucjonistą, nauczycielem akademickim i popularyzatorem nauki. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się na ewolucji, morfologii funkcjonalnej, histologii i paleoekologii kręgowców wtórnie wodnych – gadów morskich i waleni. W 2018 roku z wyróżnieniem obronił dysertację doktorską pod tytułem „Paleobiologia i środowisko życia późnojurajskich kręgowców morskich z kamieniołomu Owadów-Brzezinki, Polska środkowa„. Tematyka doktoratu dotyczyła unikatowych skamieniałości ichtiozaurów, żółwi morskich oraz ryb kostnoszkieletowych. Pełnił funkcję adiunkta muzealnego oraz pracownika Muzeum Ziemi PAN w Warszawie. W ramach działalności popularyzatorskiej prowadził wykłady i prelekcje w Muzeum Ziemi PAN, w tym w cyklu „Środowe spotkania z dziejami Ziemi”, które były transmitowane na Wszechnicy. Od 2024 roku jest pracownikiem naukowym i wykładowcą w Katedrze Geologii Historycznej, Regionalnej i Paleontologii na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jego aktualne badania naukowe skupiają się na ewolucji i zróżnicowaniu specjalizacji pokarmowych wśród morskich czworonogów (ichtiozaurów, mozazaurów i waleni) w kontekście konwergencji ekomorfologicznej i sensorycznej.
https://danieltyborowski.wordpress.com/
Zapraszamy na Wieczory Paleontologiczne z dr Danielem Tyborowskim!
Zapraszamy też do wsparcia działalności naukowej dr Tyborowskiego za pośrednictwem https://patronite.pl/tyborowski
Organizator wykładu:
***
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
