Prace konserwatorskie przy obiektach sakralnych w Cieszanowie – cerkiew i synagoga
O ratowaniu dwóch zabytków: synagogi oraz cerkwi opowidział Tomasz Roga z Urzędu Miasta i Gminy Cieszanów. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej”, Bóbrka, 10-11 października 2014 r. [11min]
Synagoga w Cieszanowie jest jedną z trzech zachowanych żydowskich świątyń w powiecie lubaczowskim. Pozostałe znajdują się w Starym Dzikowie i Wielkich Oczach. Wybudowano ją z cegły w 1889 r. Władze gminy postanowiły wyremontować obiekt. Cieszanowski zabytek niszczał już podczas I wojny światowej za sprawą rosyjskich wojsk. Odbudowano go dzięki zaangażowaniu miejscowej gminy żydowskiej. Podczas II wojny światowej Niemcy ograbili i sprofanowali świątynię, a wokół niej utworzyli obóz pracy dla Żydów. Po wojnie obiekt zamieniono na magazyn. Było to początek postępującej dewastacji budynku.
Gmina Cieszanów przejęła synagogę od państwa w 1990 roku, i niedawno zaangażowała się w jej remont. Dzięki wsparciu wojewody i podkarpackiego konserwatora zabytków odbudowano strop, a całość pokryto nowym dachem. Docelowo powstanie w niej dom kultury lub dom seniora. W ten sposób gmina chce wyjść naprzeciw starszemu społeczeństwu.
<br>
Drugi zabytek ratowany w gminie Cieszanów to cerkiew św. Jerzego – murowana filialna świątynia greckokatolicka, wzniesiona w 1900 roku. Należała do greckokatolickiej parafii w Nowym Siole. Wewnątrz cerkwi (obecnie nie używanej) znajduje się cenna polichromia autorstwa kamieniarza Grzegorza Kuźniewicza, który urodził się w 1871 r. w Starym Bruśnie, a swój wielki talent rozwijał na studiach we Lwowie i we Włoszech, na które otrzymał stypendium państwowe. Tomasz Roga z Urzędu Miasta i Gminy Cieszanów przyznał, że dzięki opiece kilku rodzin z Cieszanowa wnętrze cerkwi nie zostało zniszczone lub zrabowane i do dziś można podziwiać niektóre z zabytków w jej wnętrzu.
***
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
