Systemy emerytalne na świecie – porównanie
Podczas konferencji pt. „Liberalna Polityka Społeczna” prof. Marek Góra oraz Ireneusz Jabłoński porównali system emerytalny Polski i Kanady. Warszawa, Hotel Sobieski Radisson, 30 października 2012 r. [38min]
Posłuchaj debaty w formie podcastu:
Prof. Marek Góra ze Szkoły Głównej Handlowej jest współtwórcą polskiej reformy emerytalnej z 1999 roku. Za innym, korzystniejszym modelem opowiada się Centrum im. Adama Smitha, które reprezentował Ireneusz Jabłoński.
Cz. I „System emerytalny w Polsce – zalety systemu zdefiniowanej składki” [24 min]. W pierwszej części debaty prof. Marek Góra ze Szkoły Głównej Handlowej przedstawił zasady projektowania systemów emerytalnych. Zwrócił uwagę, że większość dyskursu publicznego dotyczącego emerytur skupia się wokół metod i technikaliów, zamiast celów i podstaw społeczno-ekonomicznych. Według profesora, w Europie zakończyła się epoka dobrobytu, związana głównie z wysoką dzietnością. Przestrzegł przed złudzeniami – w przyszłości będziemy pracować nawet do 75. roku życia.
Profesor mówił o celach które przyświecały mu, kiedy współtworzył reformę w 1999 roku. Było to uwzględnienie interesu osób pracujących, zmniejszenie zniekształceń podatkowych generowanych przez stary system oraz zniechęcanie do zbyt wczesnego przechodzenia na emeryturę.
Cz. II. „Kanadyjski system emerytalny” [14min]. Ireneusz Jabłoński przedstawił model tzw. „emerytury obywatelskiej”. Jednocześnie poddał pod krytykę obecny system emerytalny, wytykając patologie związane z funkcjonowaniem ZUS i OFE. Zamiast składki, będącej de facto parapodatkiem, zaproponował prosty podatek socjalny pobierany od pokolenia pracującego. Osiągającym wiek emerytalny przysługiwałaby w zamian emerytura obywatelska ustalona na jednym poziomie dla wszystkich, która w pieniądzach z 2010 roku wynosiłaby według wyliczeń CAS około 960 złotych i byłaby waloryzowana siłą nabywczą. Taki system byłby zdaniem eksperta prosty, przejrzysty i tani. Nie byłoby potrzeby zatrudniania „drogiego pośrednika”, tak jak dzisiaj ma to miejsce. Rosnąca liczba emerytalnego elektoratu nie przekonuje jednak do skuteczności tego rozwiązania. Wielką zaletą obecnego systemu jest bowiem to, że jest on zbilansowany zarówno na poziomie pojedynczego człowieka, jak i systemu.
***
Konferencja „Liberalna Polityka Społeczna” zorganizowana została przez Liberté!, 4liberty.eu network, Fundację im. Friedricha Naumanna we współpracy z Forum Obywatelskiego Rozwoju, Polską Konfederacją Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Projektem: Polska oraz Fundacją Batorego.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
