Zarządzanie ryzykiem w związku z ekstremalnym opadem atmosferycznym
Seminarium Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN. Referat wygłosił dr Adam Choryński „Zarządzanie ryzykiem w związku z ekstremalnym opadem atmosferycznym. Spojrzenie na czynniki kształtujące modele działań kryzysowych w społecznościach lokalnych” [7 czerwca 2021 r.]
Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:
Głównym celem prezentowanego artykułu jest wykazanie jakie czynniki (ich konstelacja), mają wpływ na formowanie się określonego modelu działań kryzysowych w lokalnych systemach zarządzania ryzykiem. W badaniu skupiono się na gminach miejsko-wiejskich i wiejskich z obszaru Wielkopolski. Gminy zostały poddane analizie z wykorzystaniem koncepcji elastyczności (resilience), która umożliwia wskazanie lokalnego modelu podejmowanych działań kryzysowych.
Dane podlegające analizie obejmują indywidualne wywiady pogłębione z głównymi aktorami lokalnych systemów radzenia sobie z ryzykiem związanym z ekstremalnymi zdarzeniami atmosferycznymi, dane meteorologiczne dla 8 gmin wskazujące liczbę dni z ekstremalnym opadem w roku, wydatki budżetowe wybranych samorządów na zarządzanie kryzysowe, sytuację demograficzną gmin, interwencje strażackie związane z wystąpieniem zdarzeń pogodowych, a także samą obecność jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej (również w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym) oraz Państwowej Straży Pożarnej – w poszczególnych gminach.
W oparciu o zrealizowane dotychczas wywiady pogłębione, można przyjąć hipotezę, że jednym z głównych czynników decydującym o uformowaniu się lokalnie określonego modelu funkcjonowania decydują wcześniejsze doświadczenia w gminach z opadem nawalnym.
W badanych gminach można wyodrębnić dwa zasadnicze modele funkcjonowania w związku z zagrożeniem ekstremami pogodowymi: a) skupione na działaniach ratunkowych i mających na celu pełne zabezpieczenie się przed konsekwencjami zdarzeń, a także b) koncentrujące się na działaniach ratunkowych oraz przekształcające się, by przyszłe zdarzenia były mniej dotkliwe. Można zauważyć, że gminy, które we wcześniejszych latach cierpiały bardziej w wyniku opadów nawalnych skłaniają się w kierunku działań tradycyjnych, strukturalnych, również w kwestiach innowacji. Reaktywność gmin mniej doświadczonych jest niższa, uformowały się tam modele miękkich rozwiązań modyfikujących systemy zarządzania, gdzie istotną rolę odgrywają edukacja i ostrzeżenia meteorologiczne.
dr Adam Choryński – Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN
Ten utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 3.0 Polska