Profilaktyka problemowego używania urządzeń cyfrowych – od brzdąca do nastolatka
Zapraszamy na wykład dr Magdaleny Rowickiej zorganizowany w ramach Kawiarni Naukowej 1a w Wawerskim Centrum Kultury [kwiecień 2022; 53 minuty]
Wykładowczyni opowiedziała o profilaktyce problemowego używania urządzeń cyfrowych. Skupiła się na małych dzieciach, bo to od nich się wszystko zaczyna. Opowiedziała też jak bezpiecznie wdrażać starsze dzieci (wczesnych nastolatków) w świat technologii.
Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:
Uzależnienia dzielimy na uzależnienia od substancji i na uzależnienia od zachowań. Problemowe korzystanie z urządzeń cyfrowych to jedno z nowszych uzależnień wpisanych formalnie do międzynarodowych klasyfikacji chorób i zaburzeń. Formalnie można już więc mówić o zaburzeniu o charakterze uzależnienia od grania w gry hazardowe, i o zaburzeniu o charakterze uzależnienia od gier komputerowych.
Co powinniśmy zrobić, żeby nasze dziecko korzystało z komputera, grało w gry komputerowe bezpiecznie?
Wykładowczyni opowiedziała o e-uzależnieniach (uzależnieniu od internetu). Pokazała różnice między Zgeneralizowanym Problemowym Używaniem Internetu (GPIU) – czyli bezmyślnym gapieniu się w ekran, a Specyficznym Problemowym Używaniem Internetu – problemowym korzystaniem z sieci społecznościowych, problemowym korzystaniem ze smartfonów i zaburzeniem grania w gry komputerowe (zaznaczając jednocześnie, że nie należy demonizować grania w gry).
Dr Magdalena Rowicka opowiedziała o wynikach badań „Brzdąc w sieci – używanie urządzeń mobilnych przez dzieci w wieku 0-6 lat” (badania z początków pandemii). Badanie pokazało, że miej więcej połowa małych dzieci (do 6 r.ż) używa urządzeń ekranowych, mobilnych. Im starszy wiek dziecka oczywiście, tym więcej dzieci korzysta (wśród 3-6 latków jest to już 60-75%).
Wychowawcy przedszkolni zwracają uwagę na problem dzieci wracających w poniedziałek po weekendzie pełnym korzystania „ekranów”. Mówią, że zachowanie takiego dziecka się zmienia, że po takim weekendzie dzieci są dużo bardziej pobudzone, trudniej jest im usiedzieć, trudniej jest mu się bawić w sposób spokojny.
Średnio dzieci zaczynają korzystać z urządzeń mobilnych w wieku 2 lat i 2 miesięcy – bardzo wcześnie. Wśród dzieci korzystających, ogromna większość – 75% ma dostęp do internetu.
Dr Magdalena Rowicka podkreśliła jak ważne w takiej sytuacji jest kontrolowanie jakie treści docierają do dzieci, czy są odpowiednie dla danej grupy wiekowej. Ma to znaczenie tym bardziej, że aż 80% dzieci korzysta z tych urządzeń samotnie.
Zdecydowana większość rodziców deklaruje, że w domu panują określone zasady korzystania urządzeń elektronicznych (kontrola czasu, treści). Jednocześnie niestety w bardzo wielu domach możliwość skorzystania z urządzeń mobilnych jest stosowane jako nagroda, a jej brak jako „straszak”.
– Dzieci nie potrafią kontrolować czasu korzystania z urządzeń
– Dziecko przedkłada korzystanie z urządzeń mobilnych ponad inne aktywności
– Dziecko wykazuje zachowania niepożądane (agresja, irytacja, histeria) przy próbach ograniczenia urządzeń mobilnych
– Dziecko jest poddane ekspozycji na nadmiar bodźców płynących z urządzeń mobilnych
Podsumowując, naukowcy rekomendują, żeby nie dawać dostępu do urządzeń najdłużej jak się da (nie przed 2 rokiem życia). Nie wykorzystywać ich jako nagrodę/uspokojenie. Nie jako „elektroniczna niania” – do 6 roku życia korzystać zawsze razem. Serwować tylko sprawdzone treści, nie online (z ograniczonym dostępem do innych treści).
Prowadząca poleciła stronę http://mamatatatablet.pl/
Dr Magdalena Rowicka podkreśliła jak bardzo ważne jest rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i emocjami, rozwijanie kompetencji społecznych. Braki w tych obszarach „popychają nas” właśnie w kierunku nadmiernego korzystania z urządzeń cyfrowych.
Ważne żeby stopniowo rozwijać u dzieci umiejętności związane z internetem – uczyć wykorzystywać internet do czynności które przyniosą radość, zwiększać samokontrolę. Dziecko powinno też rozwijać umiejętności zarządzania czasem (planowania).
Wykładowczyni zwróciła też uwagę by rodzice kontrolowali też swój sposób korzystania z internetu i urządzeń – ustalili limity i zasady również dla siebie i pilnowali wspólnego czasu z dala od urządzeń mobilnych.
Zapraszamy również do naszych serwisów: YouTube Facebook
Ten utwór dostępny jest na licencji: Creative Commons
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 3.0 Polska