Rosyjski neofaszyzm XXI wieku – genologia i symptomy choroby

2 października 2023
Kategoria: Edukacja, Festiwal Nauki w Warszawie, Nauka
486
Wykładowca: Festiwal Nauki

Wykład dr. hab. Marka Pąkcińskiego z Instytutu Badań Literackich PAN w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie [30 września 2023 r.]

Posłuchaj wykładu w formie podcastu:

Wykład poświęcony sięgającej schyłku XVIII wieku genezie poglądów imperialistycznych i nacjonalistycznych w kulturze rosyjskiej, ze szczególnym uwzględnieniem wątków antyokcydentalistycznych, ksenofobii i kulturowego rasizmu, które znalazły pełny wyraz w ideologii inwazji na Ukrainę w latach 2014 – 2023. Za szczególnie rozwiniętą i podbudowaną teoretycznie wersję tak rozumianego rosyjskiego neofaszyzmu uznaje się teorię geopolityczną Aleksandra Dugina (tzw. „Czwarta Teoria Polityczna”), która w trakcie wykładu zostanie przedstawiona jako jedna z wersji ponowoczesnego, rewolucyjnego tradycjonalizmu (m. in. w kontekście myśli Rene Guenona i Juliusa Evoli).

Pod względem genezy socjokulturowej rosyjskiego neofaszyzmu wskazane zostaną także inne jego możliwe źródła, bardziej zbliżone do potocznej świadomości rosyjskiej inteligencji: konserwatywna i rosjo-centryczna myśl rosyjska oraz jej formy kulturowo-literackiego wyrazu – twórczość Tołstoja, Dostojewskiego, popularnych autorów powieści „anty-nihilistycznych” drugiej połowy XIX wieku (Leskow, Gonczarow, Krestowskij), a także malarstwo podejmujące wątki patriotyczne, heroiczne i anty-okcydentalne (np. malarstwo Ilji Głazunowa). Postawione zostanie pytanie o możliwą skalę wpływu tego dziedzictwa kulturowego na poglądy współczesnych Rosjan.

dr hab. Marek Pąkciński – pisarz i tłumacz fantastyki, dr hab. nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa o specjalności historia literatury. Instytut Badań Literackich PAN Pracownia Literatury II Połowy XIX Wieku.

Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:

1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.

2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl – https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!