Wierna adaptacja? Różnice między filmem „Rok 1863” i powieścią „Wierna rzeka” Stefana Żeromskiego

2 października 2023
Kategoria: Festiwal Nauki w Warszawie, Kultura
593
Wykładowca: Festiwal Nauki

Wykład dr Weroniki Szulik o wierności adaptacji filmowych w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie [30 września 2023]

Czy wiedźmin miał szczękę Supermana? Czy Galadriela uczestniczyła w bitwie o Pierścień? Liet-Kynes była kobietą? Różnice między adaptacją a materiałem źródłowym zawsze budzą wiele emocji, szczególnie wśród miłośników danego dzieła. Także w epoce kina niemego wywoływały one niemałe zainteresowanie, szczególnie wśród krytyki (zarówno filmowej, jak i literackiej). Z jednej strony „popularność” wręcz wpisywano w definicję samego medium, z drugiej dopatrywano się w nim doskonałego narzędzia edukacyjnego dla mas. Dlatego adaptacje filmowe literatury pięknej były w tamtym czasie tak pożądane: dawały praktycznie gotowy materiał do scenariuszy oraz zapoznawały osoby niepiśmienne z kanonem kultury polskiej, co miało ogromne znaczenie dla państwa, które dopiero co odzyskało niepodległość.

Jedną z klasycznych adaptacji literatury pięknej był film Rok 1863 w reżyserii Edwarda Puchalskiego, którego premiera odbyła się w 1922 roku. Scenariusz oparty był na powieści Wierna rzeka Stefana Żeromskiego. Mimo że film uchodzi za adaptację raczej wierną oryginałowi, różni się od książki – poczynając od tytułu – w wielu znaczących momentach. Celem wykładu będzie przyjrzenie się wybranym różnicom między dziełami i próba refleksji nad tym, co mogą one oznaczać w kontekście zarówno ówczesnej krytyki filmowej (oraz literackiej), jak i atmosfery politycznej epoki.

dr Weronika Szulik – dokumentalistka z Pracowni Dokumentacji Literatury Współczesnej w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:

1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.

2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl – https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!