Zagadka niebytu

23 listopada 2023
Kategoria: Festiwal Nauki w Warszawie, Historia, Kultura
902

Wykład filozofa, prof. Bogdana Dziobkowskiego w ramach XXV Festiwalu Nauki w Warszawie [25 listopada 2021 r.]

Posłuchaj wykładu w formie podcastu:

Zdecydowana większość z nas zgodzi się z twierdzeniem, że Pegazy nie istnieją. Inaczej mówiąc, uznamy, że zdanie „Pegaz nie istnieje” jest zdaniem prawdziwym. Powstaje tu jednak pewien problem. Jeżeli Pegazów nie ma, to tym samym słowo „Pegaz” nie odnosi się do żadnego obiektu. Jak w takim razie zdanie, które zawiera w podmiocie ten termin może być prawdziwe?

Skoro Pegazy nie istnieją, w jaki sposób możemy orzec o nich, że nie istnieją? Willard Van Orman Quine problem ten – towarzyszący filozofom od czasów Platona – nazwał „zagadką niebytu”. Wydaje się, że niebyt w jakimś sensie musi być, bo inaczej powiedzenie, że go nie ma byłoby nonsensem.

Celem wystąpienia jest analiza kilku klasycznych rozwiązań tego problemu. Zastanowimy się, czy Pegazom, mięsożernym krowom, obecnemu królowi Polski, okrągłym kwadratom itp. nie powinniśmy jednak przypisać jakiegoś rodzaju istnienia.

Prof. Bogdan Dziobkowski – filozof, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, prodziekan Wydziału Filozofii UW, redaktor naczelny „Przeglądu Filozoficznego”, członek Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Zajmuje się historią filozofii analitycznej, filozofią języka oraz metafilozofią. Wraz z Jackiem Hołówką zredagował książki: „Panorama współczesnej filozofii” (2016), „Marksizm. Nadzieje i rozczarowania” (2017), „Filozofia religii. Kontrowersje” (PWN 2018), „Filozofia prawa. Normy i fakty” (PWN 2020).

Organizator