Kambryjska eksplozja życia
Wykład dr. Daniela Tyborowskiego, Muzeum Ziemi PAN, 15 grudnia 2019 [0h46min]
Kambryjska eksplozja życia – to termin, który opisuje rewolucję biologiczną na naszej planecie, która zaszła ok. 540 mln lat temu. Co się za nim kryje? Z jakim procesem mieliśmy wówczas do czynienia? Dr Daniel Tyborowski odpowiedział na te pytania podczas wykładu w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie.
Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:
Zanim zaszła rewolucja, o której mowa, dna mórz były pokryte matą glonową. – Wszystko, co było przed kambrem, żyło na powierzchni osadu. Albo sobie pełzało po nim, albo rosło ku górze. Nie było natomiast możliwości penetrowania tego osadu w głąb – mówił paleontolog. Kambryjska eksplozja życia, która rozpoczęła się 541 mln lat temu, została zapoczątkowana przez pojawienie się organizmów roślinożernych zdolnych do przegryzienia się przez matę glonową i rycia w mule. Jednocześnie zaczynają być obecne pierwsze zwierzęta, których ciało pokryte jest szkieletem. Ich najbardziej charakterystycznym przykładem są trylobity
Kambryjska eksplozja życia
Dr Tyborowski tłumaczył, że penetrowanie osadu miało kolosalne znaczenie dla rozwoju różnych form życia. Rycie w mule spowodowało, że osad stał się natleniony. Powstało dzięki temu wiele nisz ekologicznych, które mogły stać się miejscem życia licznych, czasem mikroskopijnym organizmów. W pewnym sensie początek kambru może być również uznany więć za początek mikrobiologii.
Zobacz też: Unikatowe stanowiska paleontologiczne
Podczas wykładu paleontolog opowiedział również o zwierzętach, których skamieniałości z tego okresu badają naukowcy. Szczególnie skupił się na dwóch stanowiskach paleontologicznych. – Chengjiang w Chinach i Burgess Pass w Kanadzie. – Burges to chyba najbardziej typowe stanowisko z różnym dziwnymi organizmami, które kompletnie nie przypominają niczego, co znamy z dzisiejszych ekosystemów, a jednocześnie takich, które trochę na myśl przywodzą stwory z kosmosu czy innego wymiaru – mówił o tym ostatnim.
Inny wykład: Wirtualne skamieniałości źródłem danych paleobiologicznych
Jednym z tych zwierząt był anomalocaris, który był drapieżnikiem. Pojawienie się drapieżców było również elementem kambryjskiej eksplozji życia. Anomalocaris w odróżnieniu od innych organizmów zamieszkujących ekosystem Burges Pass osiągał znaczne rozmiary. Osiągał długość nawet jednego metra, podczas gdy jego ofiary nie przekraczały dziesięciu centymentrów.
Więcej w nagraniu wykładu.
/PW
Organizator wykładu:
***
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
