Zygmunt Krasiński – wieszcz kontrowersyjny

Bohaterem wykładu prof. Andrzeja Fabianowskiego jest Zygmunt Krasiński, jeden z wielkich polskich wieszczów romantycznych. Prelegent ukazuje biografię Krasińskiego na tle epoki oraz proponuje interpretację jego wybranych utworów. Do tych ostatnich należą: „Nie-boska komedia”, „Irydion”, „Psalmy przyszłości” oraz liczne memoriały polityczne. Krasiński był również doskonałym epistolografem, o czym świadczy jego wydana drukiem korespondencja z Delfiną Potocką.

Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:

Prof. Andrzej Fabianowski rozpoczyna wykład od przedstawienia, jak Zygmunt Krasiński prezentuje się na tle Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego. Najmłodszy z wymienionych wieszczów wyróżniał się pochodzeniem z arystokratycznej rodziny oraz posiadanym majątkiem. Odróżniała go też od pozostałych jego mała ojczyzna. W przeciwieństwie do wymienionych, nie urodził się na kresach Rzeczypospolitej. Bohater wykładu przyszedł na świat w Paryżu, zaś siedzibą jego rodu była mazowiecka Opinogóra.

• Zobacz też: Norwid – estetyka i etyka. Część III. Wykład prof. Andrzeja Fabianowskiego

Prof. Andrzej Fabianowski: Zygmunt Krasiński był pod toksycznym wpływem ojca

Prelegent zwraca uwagę, że Zygmunt Krasiński przez całe życie pozostał pod toksycznym wpływem ojca. Wincenty Krasiński, w czasach wojen napoleońskich dowódca słynnego pułku szwoleżerów gwardii, po upadku cesarza Francji dał się poznać jako lojalny poddany cara. Wpływał nie tylko na związki syna z kobietami, ale również na jego wyboru polityczne. Zygmunt sprzeciwił się ojcu jedynie raz, kiedy chciał, aby syn objął stanowisko w rosyjskiej dyplomacji.

• Sprawdź też: Droga do Niepodległości: Adam Jerzy Czartoryski. Rozmowa z prof. Małgorzatą Karpińską

Najsłynniejsze swoje dzieło, dramat Nie -boska komedia, Zygmunt Krasiński napisał w wieku 21 lat. Prof. Fabianowski wskazuje, że wyraża ono stosunek autora do rewolucji społecznej. Z jednej strony widzi jej nieuchronność. Z drugie zaś przestrzega, że jest ona zaczątkiem nowych nierówności. Zdaniem prelegenta czyni to Zygmunta Krasińskiego twórcą profetycznym. Wątek buntu przeciw staremu porządkowi poeta kontynuuje w Psalmach przyszłości, będących polemiką z Prawdami żywotnymi narodu polskiego Henryka Kamieńskiego. W miejsce rewolucji społecznej postuluje solidaryzm społeczny.

Irydion i memoriały polityczne Krasińskiego poświęcone Rosji

Irydion, inny dramat Krasińskiego, w antycznym anturażu wyraża pogląd autora na sytuację Polski pod panowaniem rosyjskim. Prof. Fabianowski wskazuje, że wieszcz uważał, że Polska może zmienić despotyczny charakter Imperium Rosyjskiego od środka. Warunkiem tego jest nie wszczynanie buntów. Temat Rosji Krasiński poruszał również w memoriałach politycznych, które kierował m.in. do papieża Piusa XI i cesarza Francji Napoleona III. Wyrażał on pogląd, że rosyjskie samodzierżawie jest ucieleśnieniem końca rewolucji społecznej. Prelegent zwracał uwagę, że z tego właśnie względu memoriały Krasińskiego nie mogły się ukazać legalnie w PRL.

• Może zainteresuje Cię: Co zawdzięczamy Moniuszce? Rozmowa z dr. Ignacym Zalewskim

Zygmunt Krasiński był również doskonałym epistolografem. Prof. Fabianowski poleca lekturę jego opublikowanych drukiem listów, które pisał do swojej kochanki Delfiny Potockiej.

Więcej, w tym odpowiedź na pytania słuchaczy, w nagraniu wykładu.

PW

Organizator wykładu:

***

Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.