Judaizm i chrześcijaństwo – religie siostrzane czy wrogie? Część II

Prof. Stanisław Obirek opowiada, jaką drogą podążyły chrześcijaństwo i judaizm w ciągu ostatnich dwóch tysięcy lat. Podczas gdy chrześcijaństwo uległo upolitycznieniu, stając się kultem państwowym, judaizm pozostał religią mniejszości. Prelekcja odbyła się w ramach Uniwersytetu Trzeciego Wieku Collegium Civitas.

Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:

Prof. Stanisław Obirek kontynuuje poprzedni wykład, w trakcie którego opowiadał o relacji judaizmu i chrześcijaństwa w pierwszych wiekach naszej ery. Mówił wówczas, że chrześcijaństwo było u swego zarania jednym z odłamów religii żydowskiej, a Nowy Testament można interpretować jako świadectwo konfliktu wewnątrz jego wyznawców. Jako punkt zwrotny w dziejach wiary żydowskiej wskazał wówczas zburzenie Świątyni Jerozolimskiej w 70 r., kiedy kult oparty na składaniu ofiary zastąpiła lektura i interpretacja Księgi.

• Zobacz również: Oswajanie Judasza. Wykład prof. Obirka

Kulturoznawca w drugim wykładzie „Judaizm i chrześcijaństwo – religie siostrzane czy wrogie” opowiada o drogach, jakimi podążyły obie religie w ciągu 2000 lat. Prelegent jako kluczową cezurę dla religii chrystusowej wskazuje 313 r., kiedy cesarz rzymski Konstantyn Wielki zrównał ją w prawach z innymi wyznaniami. Otworzyło to drogę do stania się przez chrześcijaństwo religią państwową. Prof. Obirek przywołuje również postać cesarza rzymskiego Juliana Apostaty, który na krótko odwrócił zmiany zaprowadzone przez Konstantyna. Zdaniem uczonego, pamięć o tym wydarzeniu przesądziła o tym, że chrześcijaństwo stało się religią upolitycznioną, która poprzez narzucanie sposobu życia politycznego i religijnego dążyła do zachowania przywilejów.

• Sprawdź też: Męczennicy, asceci, władcy i zakonnicy – średniowieczni święci

Zdaniem Prof. Obirka wielowiekowa dominacja chrześcijaństwa w Europie wyparła pamięć o istnieniu kultów pogańskich, których przejawy były niszczone. Co więcej, w krajach takich jak Polska zatarciu uległa nawet pamięć o reformacji, wskutek czego chrześcijaństwo traktuje się jako jedność.

Według prelegenta judaizm, która zawsze był religią mniejszości, nie uległ dzięki temu upolitycznieniu. W opinii prof. Obirka zachowanie autonomii przez wyznawców religii żydowskiej umożliwiło wydanie takich myślicieli, jak Majmonides czy Baruch Spinoza.

Judaizm i chrześcijaństwo. Chasydyzm jako przykład osmozy między religiami

Choć chrześcijaństwo i judaizm podążyły zupełnie odmiennymi drogami, za przejaw osmozy między religiami kulturoznawca wskazuje chasydyzm. Według prof. Obirka kult cadyków zrodził się w wyniku fascynacji przez środkowoeuropejskich Żydów figurą starego mędrca i mistycyzmem miejsc pielgrzymkowych w prawosławiu.

• Sprawdź też: Jak się rodził judeochrześcijański monoteizm?

Prelegent wskazuje, że w XX w. fundamentalne znacznie dla chrześcijaństwa miał sobór watykański drugi, który dopuścił możliwość istnienia innych religii. Recepcja postanowień soboru różnie przebiega jednak w poszczególnych krajach. Współczesna wiara żydowska również przybiera różne formy, jak otwarty judaizm reformowany w Stanach Zjednoczonych czy ortodoksyjny w Izraelu.

• Może zainteresuje cię: Czy ateista może dogadać się z wierzącym? Wykład prof. Obirka

Więcej, w tym odpowiedzi na pytania słuchaczy, w nagraniu wykładu.

PW

Organizator wykładu:

***

Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.