Historyk sztuki detektywem – jak fotografie w podczerwieni zmieniają stan wiedzy o obrazach
Wykład towarzyszący wystawie „W warsztacie niderlandzkiego mistrza. Holenderskie i flamandzkie rysunki z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 17 sierpnia 2017 [1h02min]
Posłuchaj wykładu w formie podcastu:
Badania obrazów z użyciem różnych typów promieniowania elektromagnetycznego umożliwiają historykom sztuki dokonywanie ciekawych odkryć dotyczących autorstwa dzieł czy warsztatu pracy malarzy. O sposobach badań i dokonanych dzięki nim ustaleniach opowiedziała podczas wykładu w Muzeum Narodowym w Warszawie Aleksandra Janiszewska.
Historyczka sztuki przedstawiła, w jaki sposób obrazy badane są współcześnie przy użyciu zdjęć rentgenowskich i fotografii wykonywanych w podczerwieni. Badania te pozwalają w sposób nieinwazyjny ustalać, co kryje się pod kolejnymi warstwami farby. Historycy mogą się dzięki nim przyjrzeć podrysowaniom bądź wcześniejszym przemalowaniom dzieł. Ma to często bardzo istotne znaczenie przy ustalaniu ich autorstwa.
W drugiej części swojego wystąpienia Aleksandra Janiszewska skupiła się na opisaniu, jakich odkryć udało się dokonać muzealnikom podczas fotografowania w podczerwieni „Tryptyku opłakiwania”. Autorstwo obrazu, który znajduje się od 1862 roku w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, przypisane było Jeanowi Bellegambe. Wykonanie fotografii pozwoliło jego autorstwo poddać co najmniej w wątpliwość. Ujawniły również wcześniejsze przemalowania, które każą inaczej spojrzeć na genezę powstania dzieła.
Zapraszamy do obejrzenia nagrania wykładu
***
W warsztacie niderlandzkiego mistrza. Holenderskie i flamandzkie rysunki z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie
18 maja – 20 sierpnia 2017
Na wystawie zostaną pokazane rysunki i obrazy z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie. Motywem przewodnim będzie rola, jaką pełniły w praktyce warsztatowej od XVI do XVIII wieku.
W warsztacie niderlandzkiego mistrza to pierwsza tak szeroka prezentacja holenderskich i flamandzkich rysunków z kolekcji muzeum. Będzie można na niej zobaczyć dzieła powstałe na przestrzeni trzystu lat – najstarsze pochodzi z przełomu XV i XVI wieku, najmłodsze – z początku wieku XIX. Wśród wystawianych dzieł znajdą się m.in. szkice Pietera (I) Coecke van Aelsta, Maertena de Vosa, Lodewijka Toeputa, Jacquesa (II) de Gheyna, Pietera (II) Stevensa, Petera Paula Rubensa, Theodoora van Thuldena, Jana van Noordta czy Ferdinanda Bola. Ze względu na wrażliwość podłoży i technik wymagają one szczególnej ochrony – na co dzień przechowywane są w Gabinecie Rycin i Rysunków.
Część ekspozycji zostanie poświęcona podrysowaniom – rysunkom przygotowawczym wykonanym przez artystów bezpośrednio na zagruntowanej desce lub płótnie obrazu, które w procesie malowania znikały pod kolejnymi warstwami farb. Specjalnie na potrzeby wystawy – metodą fotografii w podczerwieni – zostały przebadane XVI-wieczne obrazy niderlandzkie ze zbiorów MNW. Rezultaty tych badań będą obszernie przedstawione na przykładzie najciekawszych dzieł.
Kuratorzy: Piotr Borusowski, Aleksandra Janiszewska
Zachęcamy do zapoznania się z bogato ilustrowanym polsko-angielskim katalogiem wystawy, a także z programem wydarzeń towarzyszących.
źródło: mnw.art.pl
***
Ten utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska