Co to za Hałastra? Niedopatrzona historia awangardy żydowskiej w Polsce
- 1 marca 2019
- Kategoria: Kultura
- 2834
- Wykładowca: Karolina Szymaniak
Wykład Karoliny Szymaniak, Muzeum Narodowe w Warszawie, 14 lutego 2019 [1h13min]
Posłuchaj wykładu w formie podcastu:
W latach 20. XX wieku Polska stała się jednym z najważniejszych ośrodków kultury jidysz na świecie. Karolina Szymaniak przedstawia geografię i historię awangardy żydowskiej w Polsce, jej najważniejsze ugrupowania i przedstawicieli.
Żydowska awangarda narodziła się w 1918 roku w carskiej Rosji, w dzisiejszym Kijowie. W wyniku zmian politycznych (umacniającej się Rewolucji Październikowej) zakończyła swoją działalność w 1920 roku. Część grupy zdecydowała się na emigrację do Moskwy, część artystów wyemigrowała do Berlina, gdzie działała już kolonia artystów. Założycielem polskiej awangardy żydowskiej był Mojżesz Broderson – poeta tworzący w języku jidysz, malarz i rysownik.
Mianem „Hałastry”określa się zazwyczaj całe środowisko awangardy żydowskiej w Polsce, które działały w latach 1919-1924. Hałastra „właściwa” (Chaliastre) to warszawska grupa artystów działająca w latach 1922-1924, obok Jung-Idysz i Ringen. Warszawa szybko stała się międzynarodowym centrum elitarnej literatury jidysz z „satelitami” w Paryżu i Berlinie.
***
Wystawa Muzeum Narodowego w Warszawie „Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918” zorganizowana została na cześć 100-lecia odzyskania Niepodległości. Jej głównym założeniem jest skonfrontowanie przedstawień wydarzeń historycznych i politycznych z przemianami polskiej sztuki na progu Niepodległości.
Wystawę zwiedzać można do 17 marca 2019 roku. Wystawie towarzyszą wykłady, oprowadzania kuratorskie i warsztaty. Więcej na stronie Muzeum Narodowego w Warszawie
Organizator wykładu:
***
Ten utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Playlista: Muzeum Narodowe w Warszawie
- Portrety władzy
- Budowanie hierarchii w dobie równości
- Zostań wywyższonym w weekend - poradnik dla opornych
- Białe złoto. Rola i ranga porcelany w Europie w końcu XVII i w XVIII wieku
- Architektura wywyższenia. Od piramid do Libeskinda
- Jak to się robi. O mechanizmach kreowania wizerunku we współczesnym społeczeństwie
- Przestrzeń Marka Rothki. Paweł Susid w rozmowie z Grzegorzem Kozerą
- Przestrzeń Marka Rothki. Wojciech Fangor w rozmowie z Agnieszką Morawińską
- Przestrzeń Marka Rothki. Marek Sobczyk w rozmowie z Agnieszką Tarasiuk
- Przestrzeń Marka Rothki. Kuba Sienkiewicz w rozmowie z Agnieszką Tarasiuk
- Przestrzeń Marka Rothki. Nicolas Grospierre w rozmowie z Agnieszką Tarasiuk
- „Mark Rothko, malarz żydowski” – wykład Isy’ego Morgenszterna
- Guercino. Mistrz barokowych kontrastów (spotkanie tłumaczone na język migowy)
- Między Madrytem a Paryżem. Moda w czasach Guercina
- Galeria Sztuki Średniowiecznej Muzeum Narodowego w Warszawie. Oprowadzanie kuratorskie
- Guercino a grafika barokowa
- Największe triumfy. Sztuka rzymska w czasach Guercina
- Żydówka z pomarańczami – konserwatorska droga przez mękę
- Aleksander Gierymski – poeta światła
- Męczennicy, asceci, władcy i zakonnicy – średniowieczni święci
- Czy Gierymski był genialnym artystą?
- Aleksander Gierymski okiem psychiatry i psychologa
- Rysunki dla prasy Aleksandra Gierymskiego
- Aleksander Gierymski. W kręgu europejskich inspiracji
- Piękno i blask. Galeria Sztuki Średniowiecznej. Wykład Urszuli Król [z tłum.migowym]
- Jak patrzeć na sztukę średniowieczną? Wykład i oprowadzanie po Galerii Sztuki Średniowiecznej (prof. Piotr Skubiszewski)
- Boże Ciało i ciała świętych – o znaczeniu kultu relikwii i Eucharystii dla sztuki średniowiecza
- Faras – 50 lat później. Wykład prof. Włodzimierza Godlewskiego
- Masoneria. Pierwszy stopień wtajemniczenia
- Pokusa, zdrada i skrzywdzona niewinność. Bohaterki biblijne Guercina
- „La grande Boznańska” znana, rozpoznana, odczytywana na nowo?
- Mademoiselle de Boznańska w swoim atelier
- Miłość i nienawiść. Kraków Olgi Boznańskiej
- Wspomnienia z Faras. Dr Stefan Jakobielski
- Na czym polega projektowanie wystaw? Paulina Tyro-Niezgoda
- Olga Boznańska i Diego Velázquez
- Manet i nowoczesność. Wykład Iwony Danielewicz
- Olga Boznańska okiem konserwatora
- Olga Boznańska. Konteksty i konfrontacje. Urszula Król
- Malarstwo średniowieczne pełne koloru i blasku. Tajniki warsztatu
- Mapa architektury modernistycznej w II Rzeczypospolitej
- Urodziny Mistrzów. Stefan Gierowski - 90. rocznica urodzin
- W pogoni za nowoczesnością. Tadeusz Peiper i awangarda
- Czy Tadeusz Peiper był papieżem awangardy? Dr Piotr Rypson w rozmowie z Adrianą Prodeus
- Baśniowa kraina japońskiej rzeźby miniaturowej. Wykład Anny Katarzyny Maleszko
- Obrazy płynącego świata. Wykład Dr Magdaleny Bialic
- W poszukiwaniu nowych dróg. Wykład prof. Stanisława Jaworskiego
- Akt w mieście. Niderlandy 1500-1650. Wykład Elisabeth de Bièvre
- Jak sztuka opuściła muzeum, czyli działalność animatorska Mariana Bogusza
- W przestrzeni publicznej, czyli gdzie i u kogo?
- Czwarta Warszawa. Architektura w Warszawie w latach 60. i 70.
- Muzeum, sztuka i miasto
- Pastel - rysunek czy obraz?
- Pastelistów wizerunek własny
- Pastelistki. Hierarchia i płeć technik malarskich
- Mistrzowie pastelu
- Dom dla sztuki. Gmach Muzeum Narodowego w Warszawie
- Tryptyk warszawski, czyli Stefan Starzyński i Muzeum Narodowe
- "Półkownik" Gembarzewski
- Nauczanie Konfucjusza, czyli o drodze człowieka
- Chińska kultura nazewnicza
- Tradycja i eksperyment. Malarstwo chińskie w epokach Ming i Qing
- Rękodzieło czy twór umysłu. O rozumieniu rzemiosła artystycznego i sztuk obrazujących w dawnych epokach
- Czy obrazy były w cenie? O wartości malarstwa i innych sztuk w czasach nowożytnych
- Zachodnioeuropejskie sposoby walki w bitwie pod Orszą
- Europejczycy na bezdrożach świata. Kultura ciekawości i potrzeba dominacji
- Edo i jego mieszkańcy na drzeworytach z kolekcji Jerzego Leskowicza
- Podróże w dawnej Japonii – przygody na drogach Tōkaidō i Kisōkaidō
- Japonizm w sztuce europejskiej
- Jak odkrywa się "Rubensa"? O rysunku Klęcząca Joanna d'Arc
- Rok 1989 w obiektywie
- Historia zapisana światłem
- Historyk sztuki detektywem - jak fotografie w podczerwieni zmieniają stan wiedzy o obrazach
- Portret rodziny - życie prywatne w malarstwie biedermeieru
- "Krajowidoki" ze sztafażem. O pejzażowej ikonosferze epoki biedermeieru
- Biedermeier
- Oczy muchy. Ubiory okresu biedermeieru i ich niezwykłe kolory
- Rytm życia miejskiego w pracach artystów z Grupy Krakowskiej
- Wilson, Paderewski i odrodzenie Polski
- Przyjaciółki, muzy, wybranki serca - kobiety w życiu Ignacego Jana Paderewskiego
- Dyplomacja najsłynniejszego pianisty świata
- Kolekcjoner i artysta. Uzbrojenie w malarstwie Brandta
- Brandt okiem konserwatora
- Józef Brandt 1841–1915
- Legenda Kresów w literaturze i malarstwie polskim XIX wieku
- Jak ubrać husarza
- Pracownia Józefa Brandta
- Wprowadzenie do wystawy "Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918"
- Paw i papuga narodów. Odrodzone państwo polskie we wczesnej twórczości Zofii Stryjeńskiej
- Rewolucja 1905 roku w polskiej pamięci zbiorowej
- Doświadczanie wojny poprzez obrazy
- Mit Zakopanego
- Żeromski i Piłsudski, czyli dylematy niepodległości
- Co to za Hałastra? Niedopatrzona historia awangardy żydowskiej w Polsce
- Śmierć prezydenta. O zabójstwie Gabriela Narutowicza
- "Mówić milczeniem" – shell shock w sztuce nowoczesnej
- Kobiece twarze niepodległości
- Jak ocalić dziedzictwo? August Zamoyski: studium przypadku
- Splendor i finezja. Duch i materia w sztuce Korei
- Musok – w świecie koreańskiego szamanizmu
- Trzy zasady postępowania samgang: interpretacja postaw etycznych w księgach okresu Joseon 1392–1910
- Dostrzec – uchwycić – zawłaszczyć. Korea okiem kamery fotograficznej u progu XX wieku
- Niedoszły jubileusz Ignacego Łopieńskiego - czyli o wystawie, której nie było i o artyście zapomnianym
- Jak zaprojektować wystawę?
- Chińskie symbole w sztuce koreańskiej
- Z badań nad grafiką autorską drugiej połowy XIX wieku
- Warszawska firma brązowniczo-złotnicza „Bracia Łopieńscy”
- Grafik – „tłumacz” malarstwa. Rola reprodukcji dzieł sztuki w życiu artystycznym drugiej połowy XIX wieku
- W odwiedzinach u jednorożca. Wizerunki zwierząt w sztuce średniowiecznej
- Wystawa o Polsce w Louvre-Lens i w Warszawie
- Jacek Malczewski. Moje życie
- "Melancholia" - siła obrazu, bezsilność sztuki
- Polska. Siła obrazu
- Józef Piłsudski. Przedstawiciel pokolenia bojowników o niepodległość
- Powstanie styczniowe w sztuce
- O pejzażu romantycznym
- Malarstwo polskie XIX wieku w filmowych kadrach Andrzeja Wajdy
- "Marzę o Paryżu ciągle...". Polscy artyści we Francji na przełomie XIX i XX wieku
- Obraz relacji polsko-francuskich w sztuce
- Romantyczny buntownik w mieszczańskich realiach, czyli o micie artysty w XIX w.
- Olga Boznańska. Konteksty i konfrontacje
- W kręgu znajomych Xawerego Dunikowskiego – Stefan i Maria Flukowscy
