Masoneria. Pierwszy stopień wtajemniczenia
- 10 lutego 2015
- Kategoria: Historia, Kultura, Muzeum Narodowe w Warszawie
- 6806
Wykład prof. Tadeusza Cegielskiego został zorganizowany w ramach cyklu edukacyjnego, który towarzyszył wystawie „Masoneria. Pro publico bono”. Muzeum Narodowe w Warszawie, 2014 r. [1h16min]
Posłuchaj wykładu w formie podcastu:
Czym jest wolnomularstwo?
Czy tylko sposobem godnego i rozumnego, a tym samym szczęśliwego wypełnienia dojrzałej fazy życia, jak utrzymują sami masoni? Czy raczej przygodą intelektualną, wyzwaniem rzuconym rutynie myślenia i działania – jak chcą inni. Utopią czy marzeniem o świecie odrobinę rozumniej zorganizowanym od tego, w którym przyszło nam żyć? A może szerokim ruchem społecznej naprawy, solidarności i samopomocy lub przeciwnie – zasłoną dla wąskiego, elitarnego grona, sceptycznego wobec zasad demokracji? Czy systemem wtajemniczeń w dziwaczne, archaiczne obrzędy, budzące podejrzenia jednych i uśmiech drugich? Zapewne wolnomularstwo było i jest tym wszystkim, a interpretacja należy do nas.
Aby ułatwić wyrobienie sobie poglądu na temat istoty, genezy i funkcji masonerii, historyk i wolnomularz prof. Tadeusz Cegielski przedstawił pierwszy stopień wtajemniczenia w arkana sztuki królewskiej, czyli masonerii spekulatywnej.
***
Tadeusz Cegielski (ur. 1948) – historyk, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego, znawca historii nowożytnej oraz historii idei, wolnomularz – obecnie Wielki Mistrz Honorowy oraz Wielki Namiestnik. Ojciec Maxa Cegielskiego – dziennikarza i pisarza. Był przewodniczącym Rady Muzealnej Zespołu Pałacowo-Parkowego w Dobrzycy; od 1992 roku pełni funkcję redaktora naczelnego czasopisma „Ars Regia”, poświęconego wolnomularstwu. Jest współautorem książki „Rozbiory Polski 1772–1793–1795”, autorem prac o wolnomularstwie, m.in. „Sekrety masonów” (1990) i „Ordo ex chao” (1994), a także programów i podręczników szkolnych w zakresie historii. Związany z mediami od czasów studenckich, pisał również scenariusze telewizyjne, filmowe oraz adaptacje teatralne.
***
Wystawę „Masoneria. Pro publico bono” można było oglądać w Muzeum Narodowym od września 2014 r. do stycznia 2015 r. Wystawa ukazywała kształtowaną przez masonerię na przestrzeni wieków wizję świata: polityki, sztuki i społeczeństwa. Widzowie mogli zwiedzić osiem muzealnych sal zaaranżowanych na wzór drogi wtajemniczenia do loży, a także zaskakujące rozwiązania scenograficzne i multimedialne prezentacje. Była to pierwsza w Polsce tak wszechstronnie ujęta wystawa poświęcona masonerii, zwanej też wolnomularstwem.
***
Nagranie jest własnością Wszechnica.org.pl oraz Muzeum Narodowego w Warszawie. W sprawie jego dalszego wykorzystania prosimy o kontakt.
Playlista: Muzeum Narodowe w Warszawie
- Portrety władzy
- Budowanie hierarchii w dobie równości
- Zostań wywyższonym w weekend - poradnik dla opornych
- Białe złoto. Rola i ranga porcelany w Europie w końcu XVII i w XVIII wieku
- Architektura wywyższenia. Od piramid do Libeskinda
- Jak to się robi. O mechanizmach kreowania wizerunku we współczesnym społeczeństwie
- Przestrzeń Marka Rothki. Paweł Susid w rozmowie z Grzegorzem Kozerą
- Przestrzeń Marka Rothki. Wojciech Fangor w rozmowie z Agnieszką Morawińską
- Przestrzeń Marka Rothki. Marek Sobczyk w rozmowie z Agnieszką Tarasiuk
- Przestrzeń Marka Rothki. Kuba Sienkiewicz w rozmowie z Agnieszką Tarasiuk
- Przestrzeń Marka Rothki. Nicolas Grospierre w rozmowie z Agnieszką Tarasiuk
- „Mark Rothko, malarz żydowski” – wykład Isy’ego Morgenszterna
- Guercino. Mistrz barokowych kontrastów (spotkanie tłumaczone na język migowy)
- Między Madrytem a Paryżem. Moda w czasach Guercina
- Galeria Sztuki Średniowiecznej Muzeum Narodowego w Warszawie. Oprowadzanie kuratorskie
- Guercino a grafika barokowa
- Największe triumfy. Sztuka rzymska w czasach Guercina
- Żydówka z pomarańczami – konserwatorska droga przez mękę
- Aleksander Gierymski – poeta światła
- Męczennicy, asceci, władcy i zakonnicy – średniowieczni święci
- Czy Gierymski był genialnym artystą?
- Aleksander Gierymski okiem psychiatry i psychologa
- Rysunki dla prasy Aleksandra Gierymskiego
- Aleksander Gierymski. W kręgu europejskich inspiracji
- Piękno i blask. Galeria Sztuki Średniowiecznej. Wykład Urszuli Król [z tłum.migowym]
- Jak patrzeć na sztukę średniowieczną? Wykład i oprowadzanie po Galerii Sztuki Średniowiecznej (prof. Piotr Skubiszewski)
- Boże Ciało i ciała świętych – o znaczeniu kultu relikwii i Eucharystii dla sztuki średniowiecza
- Faras – 50 lat później. Wykład prof. Włodzimierza Godlewskiego
- Masoneria. Pierwszy stopień wtajemniczenia
- Pokusa, zdrada i skrzywdzona niewinność. Bohaterki biblijne Guercina
- „La grande Boznańska” znana, rozpoznana, odczytywana na nowo?
- Mademoiselle de Boznańska w swoim atelier
- Miłość i nienawiść. Kraków Olgi Boznańskiej
- Wspomnienia z Faras. Dr Stefan Jakobielski
- Na czym polega projektowanie wystaw? Paulina Tyro-Niezgoda
- Olga Boznańska i Diego Velázquez
- Manet i nowoczesność. Wykład Iwony Danielewicz
- Olga Boznańska okiem konserwatora
- Olga Boznańska. Konteksty i konfrontacje. Urszula Król
- Malarstwo średniowieczne pełne koloru i blasku. Tajniki warsztatu
- Mapa architektury modernistycznej w II Rzeczypospolitej
- Urodziny Mistrzów. Stefan Gierowski - 90. rocznica urodzin
- W pogoni za nowoczesnością. Tadeusz Peiper i awangarda
- Czy Tadeusz Peiper był papieżem awangardy? Dr Piotr Rypson w rozmowie z Adrianą Prodeus
- Baśniowa kraina japońskiej rzeźby miniaturowej. Wykład Anny Katarzyny Maleszko
- Obrazy płynącego świata
- W poszukiwaniu nowych dróg. Wykład prof. Stanisława Jaworskiego
- Akt w mieście. Niderlandy 1500-1650. Wykład Elisabeth de Bièvre
- Jak sztuka opuściła muzeum, czyli działalność animatorska Mariana Bogusza
- W przestrzeni publicznej, czyli gdzie i u kogo?
- Czwarta Warszawa. Architektura w Warszawie w latach 60. i 70.
- Muzeum, sztuka i miasto
- Pastel - rysunek czy obraz?
- Pastelistów wizerunek własny
- Pastelistki. Hierarchia i płeć technik malarskich
- Mistrzowie pastelu
- Dom dla sztuki. Gmach Muzeum Narodowego w Warszawie
- Tryptyk warszawski, czyli Stefan Starzyński i Muzeum Narodowe
- "Półkownik" Gembarzewski
- Nauczanie Konfucjusza, czyli o drodze człowieka
- Chińska kultura nazewnicza
- Tradycja i eksperyment. Malarstwo chińskie w epokach Ming i Qing
- Rękodzieło czy twór umysłu. O rozumieniu rzemiosła artystycznego i sztuk obrazujących w dawnych epokach
- Czy obrazy były w cenie? O wartości malarstwa i innych sztuk w czasach nowożytnych
- Zachodnioeuropejskie sposoby walki w bitwie pod Orszą
- Europejczycy na bezdrożach świata. Kultura ciekawości i potrzeba dominacji
- Edo i jego mieszkańcy na drzeworytach z kolekcji Jerzego Leskowicza
- Podróże w dawnej Japonii – przygody na drogach Tōkaidō i Kisōkaidō
- Japonizm w sztuce europejskiej
- Jak odkrywa się "Rubensa"? O rysunku Klęcząca Joanna d'Arc
- Rok 1989 w obiektywie
- Historia zapisana światłem
- Historyk sztuki detektywem - jak fotografie w podczerwieni zmieniają stan wiedzy o obrazach
- Portret rodziny - życie prywatne w malarstwie biedermeieru
- "Krajowidoki" ze sztafażem. O pejzażowej ikonosferze epoki biedermeieru
- Biedermeier
- Oczy muchy. Ubiory okresu biedermeieru i ich niezwykłe kolory
- Rytm życia miejskiego w pracach artystów z Grupy Krakowskiej
- Wilson, Paderewski i odrodzenie Polski
- Przyjaciółki, muzy, wybranki serca - kobiety w życiu Ignacego Jana Paderewskiego
- Dyplomacja najsłynniejszego pianisty świata
- Kolekcjoner i artysta. Uzbrojenie w malarstwie Brandta
- Brandt okiem konserwatora
- Józef Brandt 1841–1915
- Legenda Kresów w literaturze i malarstwie polskim XIX wieku
- Jak ubrać husarza
- Pracownia Józefa Brandta
- Wprowadzenie do wystawy "Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918"
- Paw i papuga narodów. Odrodzone państwo polskie we wczesnej twórczości Zofii Stryjeńskiej
- Rewolucja 1905 roku w polskiej pamięci zbiorowej
- Doświadczanie wojny poprzez obrazy
- Mit Zakopanego
- Żeromski i Piłsudski, czyli dylematy niepodległości
- Co to za Hałastra? Niedopatrzona historia awangardy żydowskiej w Polsce
- Śmierć prezydenta. O zabójstwie Gabriela Narutowicza
- "Mówić milczeniem" – shell shock w sztuce nowoczesnej
- Kobiece twarze niepodległości
- Jak ocalić dziedzictwo? August Zamoyski: studium przypadku
- Splendor i finezja. Duch i materia w sztuce Korei
- Musok – w świecie koreańskiego szamanizmu
- Trzy zasady postępowania samgang: interpretacja postaw etycznych w księgach okresu Joseon 1392–1910
- Dostrzec – uchwycić – zawłaszczyć. Korea okiem kamery fotograficznej u progu XX wieku
- Niedoszły jubileusz Ignacego Łopieńskiego - czyli o wystawie, której nie było i o artyście zapomnianym
- Jak zaprojektować wystawę?
- Chińskie symbole w sztuce koreańskiej
- Z badań nad grafiką autorską drugiej połowy XIX wieku
- Warszawska firma brązowniczo-złotnicza „Bracia Łopieńscy”
- Grafik – „tłumacz” malarstwa. Rola reprodukcji dzieł sztuki w życiu artystycznym drugiej połowy XIX wieku
- W odwiedzinach u jednorożca. Wizerunki zwierząt w sztuce średniowiecznej
- Wystawa o Polsce w Louvre-Lens i w Warszawie
- Jacek Malczewski. Moje życie
- "Melancholia" - siła obrazu, bezsilność sztuki
- Polska. Siła obrazu
- Józef Piłsudski. Przedstawiciel pokolenia bojowników o niepodległość
- Powstanie styczniowe w sztuce
- O pejzażu romantycznym
- Malarstwo polskie XIX wieku w filmowych kadrach Andrzeja Wajdy
- "Marzę o Paryżu ciągle...". Polscy artyści we Francji na przełomie XIX i XX wieku
- Obraz relacji polsko-francuskich w sztuce
- Romantyczny buntownik w mieszczańskich realiach, czyli o micie artysty w XIX w.
- Olga Boznańska. Konteksty i konfrontacje
- W kręgu znajomych Xawerego Dunikowskiego – Stefan i Maria Flukowscy
- Portret własny Olgi Boznańskiej