O pejzażu romantycznym
Wykład Barbary Tichy, VII Festiwal Sądziedzki „Wespół w Zespół dla Solca”, 25 czerwca 2020 [0h58min]
Barbara Tichy w nagraniu wykładu opowiada o malarstwie krajobrazowym w XIX wieku. Popularny wówczas pejzaż romantyczny sprawił, że stulecie to uchodzi za „złoty wiek” tego gatunku malarskiego. Historyczka sztuki opisuje cechy wyróżniające romantyczne malarstwo krajobrazowe oraz komentuje prace jego polskich reprezentantów, które znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Prelekcja odbyła się w ramach VII Festiwalu Sąsiedzkiego „Wespół w Zespół dla Solca”.
Nie możesz obejrzeć wykładu? Posłuchaj podcastu:
Zainteresowanie artystów naturą można zaobserwować już w sztuce starożytnej. Pejzaż był jednak początkowo swego rodzaju dodatkiem, tłem dla głównego tematu dzieła. Jako osobny gatunek malarski zaczął się kształtować dopiero w XV w. Renesansowy humanista Leon Battista Alberti (1404-1472) w traktacie o malarstwie De Pittura napisał, że obraz powinien być oknem na świat.
– Praktycznie to okno się otwiera. Stojąc przed obrazem, nasz wzrok ma podróżować w głąb, odkrywać dalekie przestrzenie – mówi Barbara Tichy.
Pierwszym „złotym wiekiem” malarstwa krajobrazowego było XVII stulecie, przede wszystkim za sprawą artystów holenderskich. Swój drugi okres rozkwitu ten gatunek malarski miał w XIX wieku, kiedy popularny stał się pejzaż romantyczny.
Czym wyróżniał się pejzaż romantyczny na tle poprzednich epok?
Historyczka sztuki wskazuje, że nowością w stosunku do poprzednich epok było przywiązywanie przez artystów dużej wagi do studiów plenerowych. Wcześniej malarze również wykonywali szkice z natury, jednak same obrazy powstawały w pracowniach.
– Dlatego wcześniej pejzaże są wytworem wyobraźni artysty, a nie naśladowaniem konkretnego miejsca. To pojawia się w XIX wieku – podkreśla prelegentka.
Tichy wskazuje, że pejzaż romantyczny oscyluje między dwiema sprzecznościami. Pomiędzy tym, co widzimy na płótnie, czyli pięknem natury, a tym co niewidoczne – emocją, przeżyciem i duchowością.
Polscy reprezentanci pejzażu romantycznego
W nagraniu wykładu prelegentka komentuje szerzej dzieła polskich reprezentantów pejzażu romantycznego, których prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Należą do nich Wincenty Kasprzycki (1802-1849), Chrystian Breslauer (1802-1882), Wojciech Gerson (1831-1901), Józef Szermentowski (1833-1876), Aleksander Kotsis (1836-1877), Józef Marszewski (1827-1883). Kontekst dla ich twórczości stanowią wybrane dzieła europejskiego malarstwa krajobrazowego znajdujące się w kolekcji MNW.
Zobacz też: W odwiedzinach u jednorożca. Wizerunki zwierząt w sztuce średniowiecznej. Wykład Barbary Tichy
Zapraszamy do obejrzenia wykładu Barbary Tichy.
/PW
***
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
