Pastelistów wizerunek własny

Wykład dr Joanny Sikorskiej z Gabinetu Rycin i Rysunków MNW towarzyszący wystawie „Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 19 listopada 2015 [1h13min]

Chciałam zaproponować krótki pobyt w zupełnie innej epoce. Porzucić epokę selfies, gdzie wykonanie wizerunku własnego jest równie szybkie jak jego zlikwidowanie, i powrócić do okresu, który jest nazywany „złotym wiekiem” techniki pastelu, czyli do XVIII stulecia – powiedziała dr Joanna Sikorska, otwierając swój wykład towarzyszący wystawie „Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego. Kolekcja Muzeum Narodowego w Warszawie”. Pracowniczka Gabinetu Rycin i Rysunków MNW podczas swojego wystąpienia opowiedziała o autoportretach słynnych pastelistów i przyczynach popularności tej tematyki w „wieku świateł”.

Kiedy mówimy o sztuce XVIII stulecia, mówimy o epoce, gdzie artyści specjalizowali się w jednej tematyce. We Francji można było zrobić ówcześnie karierę, malując wyłącznie portrety. Jednocześnie można było być portrecistą, który nigdy nie wykonał autoportretu – mówiła Joanna Sikorska.

Popularność portretów pastelowych wynikała z dwóch czynników. Jako pierwszy pracowniczka Gabinetu Rycin i Rysunków wymieniła szybkość tworzenia pastelów, co je wyróżniało je na tle dzieł tworzonych innymi technikami malarskimi. Pastel można było wykonać w stosunkowo krótkim czasie, nie męcząc zanadto modela. Po drugie, pastel jako technikę wykorzystującą bogaty zasób barw, uważano za szczególnie predysponowaną do tworzenia portretów.

Joanna Sikorska w trakcie swojego wykładu omówiła autoportrety wykonane przez takich XVIII-wiecznych pastelistów, jak  Rosalba Carierra, Maurice-Quentin de la Tour, Jean-Siméon Chardin, Anton Raphel Mengs, Jean-Etienne Liotard i Joshua Reynolds.

Więcej w załączonym filmie z wykładu. Zapraszamy do oglądania.

***

Mistrzowie pastelu
Od Marteau do Witkacego. Kolekcja Muzeum Narodowego w Warszawie

29 października 2015 – 31 stycznia 2016

Wystawa będzie prezentacją pastelu – techniki bardzo atrakcyjnej wizualnie, ujawniającej raz swe oblicze malarskie, a raz rysunkowe. Na ekspozycji zostanie pokazanych blisko 250 pasteli z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, które – z uwagi na swą delikatność i wrażliwość na uszkodzenia mechaniczne – nie są wypożyczane, ani też na co dzień eksponowane. Ta unikatowa, trwająca tylko trzy miesiące, wystawa czasowa będzie pierwszą w Polsce tak szeroką prezentacją dzieł pastelowych, a zarazem wyjątkową okazją do zapoznania się ze studyjnymi zbiorami Muzeum Narodowego w Warszawie.

Ideą autorów wystawy jest prezentacja pastelu od jego początków po pierwszą połowę XX wieku, z zaakcentowaniem roli tego medium w dziejach sztuki polskiej. Będzie to również okazja do przybliżenia różnych aspektów artystycznych, socjologicznych, konserwatorskich i kolekcjonerskich związanych z tą techniką.

W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajdują się reprezentatywne zespoły pasteli, począwszy od przykładów z pierwszego „złotego wieku” tej techniki, przypadającego na czasy stanisławowskie (m.in. prace Louisa François Marteau i Anny Rajeckiej), aż po dzieła polskich mistrzów tej techniki (Aleksander Orłowski, Władysław Ślewiński, Teodor Axentowicz, Leon Wyczółkowski, Stanisław Wyspiański, Kazimierz Mordasewicz, Olga Boznańska, Kazimierz Stabrowski, Jan Rembowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Wacław Borowski). Wyjątkowy na tle muzealnych zbiorów polskich jest zespół pasteli wybitnych artystów europejskich, m.in. Christiana Wilhelma Ernsta Dietricha, Élisabeth Louise Vigée-Le Brun, Jeana-François Milleta, Pierre’a Puvis de Chavannes’a, Adolpha Menzla, Maxa Liebermanna.

Niewątpliwą atrakcją wystawy będzie pokazywany pierwszy raz w Polsce od czasów dwudziestolecia międzywojennego, powstały w 1907 roku, „Skarbiec wawelski” Leona Wyczółkowskiego. To jedyny w swoim rodzaju – nie tylko w skali sztuki polskiej, ale i europejskiej – cykl będący pastelową „inwentaryzacją” skarbów krakowskiej katedry.

Ekspozycja będzie poprowadzona chronologicznie i tematycznie, z położeniem nacisku na takie wątki jak sztuka kobieca, sztuka salonowa czy sztuka portretu. Wystawę dopełni prezentacja nieznanego szerszej publiczności zjawiska recepcji pasteli w grafice, czyli poszukiwania technik oddających efekty artystyczne malarstwa pastelowego, które wiązało się z osiemnastowieczną „modą na pastele” i oczekiwaniami kolekcjonerów XIX i początku XX wieku.

Muzeum przygotowało bogaty program wydarzeń edukacyjnych. Podczas licznych wykładów i spotkań towarzyszących wystawie zwiedzający poznają historię pastelu, a także sylwetki najwybitniejszych europejskich i polskich mistrzów tej techniki. Warsztaty pozwolą odkryć, również w praktyce, tajniki tworzenia pastelowych obrazów. Zapraszamy do zapoznania się z pełnym programem wydarzeń towarzyszących wystawie oraz do korzystania z zestawu audioprzewodników dostępnych na stronie internetowej MNW.

Kuratorki wystawy: Anna Grochala, Joanna Sikorska

źródło: mnw.art.pl

***

Nagranie jest własnością Wszechnica.org.pl oraz Muzeum Narodowego w Warszawie. W sprawie jego dalszego wykorzystania prosimy o kontakt.

Podobne wykłady Kultura

Komentarze

Partnerzy

Lista zapisanych wykładów jest aktualnie pusta.